GOLGATA
Punguan na hohom di
Parningotan
Ari hamamate ni Tuhan
Jesus
(Pukul 2)
Ds. P. M Sihombing
Hata huhuasi
“alai Kristus na
tarsilang i do hujamitahon hami”, ninna Apostel Paulus, jala laos I do naeng jamitahononta
marhite buku na metmet on.
Nunga adong nian
di hita sada buku na metmet na margoar “Aturan ni parpunguan di tingki
Parningota Panaonon ni Tuhan Jesus: - naung somal I tapangke di hurianta HKBP. Alai , ndada na marnalobi, gariada tahe sai na marnahurang
dope angka buku na songon I di hita laho padamoshon panghilalaanta nionjar ni
haporseaon laho maniop manang mangauhon na tinaon ni Tuhanta humophop hita. Binahen
do goar ni buku na metmet on “Golgata”, anggiat targorga tu rohanta bohi ni
Jesus na manatap hita di bagasan holongna na badia sian silangna na di
partangkurahan I laho patupahon hasesaan ni dosanta.
Na pinangke do
buku na metmet on di parningotan di hamamate ni Tuhanta tu punuan na hohom di
passion 1965 di hurianta HKBP Ressort Tomuan Pematang Siantar. Longang do roha
mamereng na pola nania angka dongan na sosombopon di tingki punguan i. Ndang
binoto manang aha na mangojar rohanasida di na tumatangis i. Molo ala na
targorga do tu rohana hinabernit ni na tinaon ni Tuhanta ALA NI DOSANTA, ra
marlaba do na songon i. Alai anggo ala ni pangkilaan sambing do I, manang gabe
tartogu roha tu sitaonon portibi, ndada ndad tu na tinaon ni Thanta I, ndang
apala I sintuhuna atik pe laos tong do adong gurasa na boi siparhaseangon nang
sian i. dung sidung pungun I, miduk angka dongan pangula na ro mangido liturgi
na jinahahon I laos mangido asa pinarongkomhon. Alang nian roha laho
parongkomhonsa, ai niantan na hurang singkop dope isi ni buku on paandaron tu
antaran ni huria na bidang, ai tinagam roha na miduk dope angka dongan na lobi
tumau sia iba di pangalaho on. Alai songon
dalan laho mangirpasi rohanta tu angka ulaon na umuli dope sian on,
taparhaseang ma buku na metmet on.
Anggita ma mantat pasupasu di hita
na manjaha buku na metmet on hinorhon ni silang dohot panghophopon ni Tuhanta
Jesus.
Panurat
Hata sipatudu
1. Ia buku na metmet on, di punguan na hohom
pukul 2 botarina do pangkeonta.
2. Sada halak sambing do na manguluhon punguan
on nidonganan ni sipalu organ
dohot na mamalu
giringgirng.
3. Na manjahahon ende laos na manjahahon Jamita
on do dung jolo manghuling
organmambuat toon
na, laos dijahahon ma sasabintas songon na somal
4. Naeng ma tangkas taparrohahon angka na patut
ondolhononhon. Tangkas ma
taatur parlogu,
pargogo dohot parnanget ni soara, parhatop dohot
parlambatna.
5. Andorang so taadopi punguan na hohom i, patut
ma hita mangarade panjahaon on
jumolo di bilut-
ta sahalak hita dohot soara.
6. Angka nomor ni ayat dohot nomor ni ende, ndang
pola sijahahononhon.
7.Ingkon jumolo songon na tapanghilalahon sitaono
i asa taboto parpangondol ni angka pandohan
disi.
8.Ganup dung sidung ende, sai humosa jolo manang
na pigapiga second, disi pe asa
niuduta.
9.Naeng ma dibagasan partangiangon hita mangho-
basi sude siulaon na hohom jala
marhadohoan on.
Ende no. No. 88, 1.
2. 4. BL.106
‘1. Jesusku
naung manobus ahu sai naeng
haholonganku Ho
Tu
dolok Golgata Ho laho Nionjar ni
holongMu do
Hupuji nasa
asiMi Alai gumodang holongMi
‘2. Tarsolsolbagi do rohangku
Paidaida dangolMi
Marningot sasude dosangku Ai i do na tinaonMi
Hupuji nasa asiMi Alai
gumodang holongMi
‘4. Bagas
uhirhon tu rohangku PangkophopMi
humophop au
Tusi ma togu pingkiranku Guru di Ho
sambing
ma ahu
Hupuji nasa asiMi Alai
gumodang holongMi
Jongjong ma hita saluhutna di bagasan hahohomon.
Marhitehite Goar ni Debata Ama dohot
Goar ni AnakNa, Tuhan Jesus Kristus
dohot Goar
ni Tondi Parbadia, na tumompa langit dohot tano on. Amen.
Na gabe
pangloi do Kristus paima mate pola tung mate tarsilang. Di dia angka soropmi
ale hamatean ? Di adi pangagoonmu ale banuatoru ? – taendehon Haleluya 3x.
Martangiang
mahita.
Tatangihon
ma sian hata ni Debata na tarsurat di Rom 6 : 3-5.
Na so diboto hamu do on: Sude hita, nasa
naung tardidi tubagasan Kristus Jesus,
tu bagasan
hamateanna do hita tardidi? Antong,
naung tartanom do hita rap dohot Ibana marhitehite pandidion i tubagasan
hamatean, asa marparange hita di bagasan ngolu na imbaru, songon Kristus naung
hehe sian angka naung mate hinorhon ni hasangapon ni Amana. Ai anggo nunga
sanghambona hita dohot Ibana, di na rap mate hita dohot Ibana i, suang songon i ma hita nang taringot
tu haheheon. Amen.
Ende no 84: 1
BL.195
Aut na ginorga tu rohangku,
bohiM di na lao mate Ho
Aut na huingot o Tuhanku, tongtong pangkophopMi di au
Ai Ho do paluahon ahu, dosangku do pinorsanMi
Didaoni Ho parsahitonku,
martua au binahen ni i.
Gorga ma tu roham ale
angka ama parsinuantunas. Uhirhon ma tu tondim ale angka ina parsinuanbeu,
panghilalahon ma ale siadosan pangarudok na togos. Ida ma Tuhanta i sirajaibot,
nunga gantung Ibana di silang i. bege ma simarimbun, nunga dipangiar Jesus
soarana. Tangihon ma sibijaon, nunga marsoara na gogo Ibana mandok, Eloi, Eloi
lama Sabachtanei – Ale Debatangku-Debatangku, boasa tung tadinghononmu Ahu ?
Debata ditadingkon Debata
? Ditadinghon ? nunga ditadingkon jolma Ibana, nunga ditadinghon angka
siseanna, gari mata ni ari nunga naeng manilu manadinghon Ibana.
Ida hamu ma jolma i, ninna
si Latus na sangap i. beha ia ho, tadinghononmu do i ? Dohononta ma, patut ma
antong parmudarhononhu na tinaon ni Tuhanki asa marpangkorhon i di ngolungki.
Ala ni i, hupaunduk nama simanjujunghu, hupatungki ma panailingku,
hupahusorhusor ma na tinaon ni Jesus i anggiat jumpang tua ahu, anggiat dapotan
ngolu ahu sian si aginon ni Tuhanki. Asa
hisar tondingku siala parsilungunonna i. ndang tarbahen so marsinunuton ahu
ganup ari di siulubalang ari on molo hupahebaheba ngolungku dohot sileapon ni
Tuhanki.
Amang, bege ma, tardok
hira na tolu hata do na manghamham partinaonan ni Tuhanta ro di hamamatena i
songon batu na mardalihan na so tarsirang. Patut ma tapeop i. manghuling
ma Ho Tuhan sian silangmi, mananginangi do hami na dangol on, na hundul
pualpualon na tindang pangalelaon on ala ni dosa i. Ia sitolu hata na ginoaran
ondeng, angka on ma na gabe hata mutiha ni sitaonon ni Tuhanta i.
1.
Gabbata.
Hata Heber do i na mandok,
pantarbatu na nilapis dohot mamer, habangsa paruhuman na jinuguhan ni si Latus
laho mandabu uhum tu Jesus i ninna si Johanes. Pasada ma roham mangihutihut Tuhanta saleleng di paruhuman i, i ma na naeng
soarahonon ni Gabbata on. Paihutihut ma sude hata, linsinglinsing dohot
reherehe nang tijur pe na masa di Gabbata on.
2.
Via Dolorosa.
Tutu hata latin do on na mandok, dalan sitaonon, lapang heberniton, manang
di hata andung didok ma on padang harorobur, i ma dalan na binolus ni Tuhanta
mamungka dung ampe tu tangkuhuk manang tu situmalha ni Tuhanta i hau
pinarsilang na dokdok i tu sitangkingon ni rajanta i sahat tu hapapajalna.
Paihutihut ma na masa disi asa lam paltak holong ni roha ni Tuhanta i.
3.
Golgata.
Na ro do hatai sian Golgoleth di
hata Heber manang didok, Gukgutha di hata Aram mandok partangkurahan. Inganan
hapajalan ni Tuhanta i. disi ma Tuhanta paujungkon ulaon panghophoponna i.
paihutihut ma na masa disi anggiat lam gomal tu roham hasesaan ni dosa
pinatupana i.
Ende no 76 ,2 BL.199
2. Ingkon sai Ibana ingotonku, uju na tarpajal i.
Tu hau pinarsilang ginantungkon, sai mabaor
mudarNa i.
Ai humophop au ditaon uasNa, asa dohot au
muse
upaNa.
Ai ditatap do au
on, di pandokNa: “Nunga sun !”
Ida ma nunga diboan be Tuhanta i sian porlak
Getsemane jala dipasahat tu tangan ni angka panguhum. Nunga sahat Ibana tu
Gabbata, i ma pantarbatu paruhuman ni si Latus i. Pulutna i rohana manjangkon
Tuhanta i, naung tinali jala tinogu ni sintua ni malim rap dohot sintua ni
bangso i marhite torop halak angka na marpodang jala marlombutlombut. Aha ma so
dohonon ni Tuhan i : Hira na dompak panamun do hamu hehe marpodang jala
marlombutlombut managkup Ahu.
Nunga dipareso si Hannas.
Si Kayapas pe ndang olo hatinggalan, dipatolon do Jesus tu Debata Siparngolu i,
pola diribakkon ibana paheanna ala ni rimasna tu Jesus i. ditijuri nasida ma
bohina, na deba manompuk jala na debanari mangalinsingi. Sibotosurat dohot
natorop i pe pauruuru Jesus i.
Aha upam di roham ale
panguhum molo degeon ni Tuhanki pantarbatum na marlapiskapis i. songon na
martata suping ho paidaida Tuhanki na tinogu tu jolom i. Dia ma ulim molo pola
ingkon jongjong Tuhanki di jolom ale Latus ? Si Latus na holongan di pangkat,
na mabiar mida kesar jala na tagi mambuat roha ni natorop i ?
Boasa paloasonmu sintua ni
malim dohot natorop i pangiar soarana be martuhashon na tuhas tu Jesus na so
marpipot i ? Na deba mandok sian nasida, sipabalikbalik bangso do Tuhan i. Na
debanari muse mandok na diorai Jesus do mangalehon guguan tu Kesar. Adong muse
mandok na didok Jesus di Ibana Raja jala sipanggunturi di Ibana marhite
pangajarionna. Ndang boi be pahohomonmu sude pamangan ni angka panuhasi na
sumalin on ?
K o o r.
Ale Tuhan ! Boasa ma pola paloasonmu be si Latus na
bisuk i masuru Tuhanki asa dibahen tu na hinosoman ni rohana i ma si Herodes
parjahat i ? Holan ala di bege ho do Latus na sian Galilea Jesuski mangajari
hape gabe pintor taringot roham tu si Herodes na hinosomanmi na topet ro
mardalani tu Jerusalem na ribur i. nda marsalisi do hamu nasailaonna on ? Tuani
ma adong Jesus ate Latus asa adong pasurusuruonmu mambuat rohani si Herodes i.
Boasa ?
Ida ma, nunga
diprengkelengnkeli si Herodes Tuhan i, ai las situtu rohana, ai nunga nania
lelengna naeng idaonna Jesus jala idaonna nian tanda sipatupaonna songon na
binegena na sailaonna i. Godang-godang disungkonhon si Herodes i, hape na
pasombu tagas do, ala ni i do umbahen na so di alusi Jesus ibana nanggo
sangkababa. Las roham ale Herodes
manjalo haroro ni Jesus na tinali i, ala ni aha do ? Ala ni ribur ni kota
Jerusalem i do ? Ala ni aha ? paboa ma. 0h, ala na naeng berngonmu do tanda
sipatupaonna ala naung dibege ho baritana. Ida ma i. Amang dangolna i, ingkon
paluaonmu ma hape Herodes Tuhanki puaspais pahaepahulu, paulaulaonmu Ibana
songon na dipasangap ho, hape na mangaleai, na mangarehei do ho. Dipaulaula
ho mangalehon abit na uli, hape na pauruurhon do ho.
Amang dangolna
i, ponjot so na bolon, sungkot so na ginjang Tuhanki di bahen ho Herodes, tu
aha pe so tampil tu dia pe so langku. Aha ma pola alithononmu abit na arga i, na bontar i tu Tuhanki ? Ndang na
mangaleai ho disi ? Inang, ida ma, nunga dipajantar si Herodes Tuhanki rap
dohot soridaluna i songon raja bolon mulak tu tu si Latus parsipitulili i.
Songon i ma hape dibahen ho ale Herodes asa longkang hosom naung leleng i tu si
Latus.
0 Latus, Latus –
Ua bahen ma uhum na sintong tu Tuhanki !
Pola ma pebengkuhonmu na tigor i ?
ian ise ho marsiajar ale Latus ? Pasombuonmu sala na so marpipot i ? Tung
barani pulut ma roham manogu Jesuski huhut mangalinsingisa ? Ndang digerekhon
ho ale Latus pambahen ni soldadu i – ida ma nunga didandani nasida
sungsangdurijala dipaula dipartumpalhon tu Jesuski. Baju dapdap i pe dilithon
do tu dgingna, nda hinagok n pangaleaion do i ? 0 Latus, Latus – tailihon ma,
nda nunga ro ompu api parsinonduk bolonmi, nunga donok pardihutami, ida ma
nunga sahat tu pantar paruhumanmi tungganeborum si Caludia Procula, na sai
busisaon jala bubuason di lambungmi. Nda dihusiphon do tu ho, didok, “sotung
dihahua ho halak partgor i, ai mansai susa situtu do ahu na borngin ala Ibana”,
ninna do. Boasa paula so begeon mu i Latus ? Tarhona dope dipaluhut ho angka
sintua ni malim ro di natorop i. Tarhona dope ho marsijuguhon ? Nunga didok ho
nian na sintong, ai diparhatopot ho do pola ro di tolu hali mandok : “Ndang
adong dapot ahu sala ni halak on”. Diulakhon ho muse mandok : “Ndang adong
parulanna mambahen Ibana marutang hosa”. Salpu i, ndang sombu dope roham gabe
didok ho ma muse : “Ai aha do na jat dibahen halak on, ndang jumpang ahu di
Ibana na tau gabe marutang hosa”. 0 Latus, ndang barani ho manghajongjonghon na
sintong ? Matanggak (mabiar) mida rupa ho tahutan mida bohi ?
Pir ni roham i paloashon angka soara na
marsuraksurak i. Ida ma nunga ro manosaknosak angka natorop i, natuatua dohot
angka naposo pe. Bege soara i, orukna i, gari soara ni sitengardibanua ndang
pola songon i. ronggur nama na maniala. Hape, hape soara ni angka jolma do i.
Tangihon ma nda didodk do : Parsilangkon, parsilangkon ma; Padao, padao ma;
Pusa, pusa ma !
Sombu ma antong roham ale Latus mambuat aek mamuri
tangamu ala na so tarbege ho be suraksurak ni natorop i, ai lam ganda do
gaorna. Anggo hurang dope di ho aek Latus aek laho mamuri tanganmi, bidang dope
laut dohot tao ingananna. Dirimpu ho ias ho sian na masa i binahen ni aek i ?
Ah, dangolna i, porsukna i. Agan pe diuji ho ale Latus mandok “lias do ahu
mudar ni 0n, hamu do na sari disi” anggo di natorop i mura do alusanna i, nda
didok do, marsapata tu hami dohot tu ianakhonnami ma mudarna i”. Nunga humitir
iba managam aha ma puas ulaning sian pamanganmi ale Latus ? Amang, on do hape :
Boan hamu ma Ibana, parsilangkon hamu ma, ai ndang jumpang ahu salana. Pulut ma
roham ale Latus paborhathon Tuhanki tu silang i, nunga dilinsingi ho Ibana.
Hape linsinglinsing mangonjar jala pataruhon tu silang i do dibahen ho i nang
pe so jumpang ho salana ?
Boasa ma so dianturehon roham, so nanggo
diambureshon ho mamereng soldadu na ro manahopi Tuhanki ? Porsukna i, ida ma
nunga dilinsingi Tuhanku na so mangalo i, pamanat ma tanggurung simandorpina i,
nunga tung marlilitlilit bogas ni samboksambokna i ? Linsinglinsing na
marpalait I nunga hona samboksambok na marmata holiholi martanggurung hulinghuling
I, nunga marsasak dilibashon tu tanggurung ni Tuhanki. Ida ma nunga mabugang
be. 0 manisia na di siulubalangari nda patut endehonomu;
Ende no. 81, 3 BL. 185
Bugang sada tanggurungmu Di na
hona linsing i
Hamamalum ni bugangku Na di
rohangki do i
Ho do gabe binuraan Au dapotan hangoluan
Ala ni hupuji Ho Tung marribu hali do
Dipaula so diida
ho do Tuhanki, nunga dilasahi ! Tajomtajomna
I suga ni susang duri i.
Amang, i ma hape gabe tumpalmu ale Tuhanku ?
Amang, dangolna i, tung tolong, sanggar na marbarutu i ma gabe tungkotmu ?
Nunga disoro tolong i, nunga dilasakhon tu sungsang duri na di simanjujungana
i. Ah dangolna i. nunga manirisi jala manetehi songon aek na sian jenggar.
Mudar na sian simanjujung ni Tuhanki. Pareso ma, nunga marhimpalhimpal be
simanarupna i. ai marbirsahan do tusi mudarna i. Patut ma hape diendehon angka
na porsea i, Sungsang duri ditumpalhon panginsahi i tu Ho. Jala tolong
dilibashon tu ulum pasiak Ho. I ditaonhon Ho Tuhanku ala ni hajungkatonhu, ala
ni hupuji Ho Tuhanku tung marribu hali do.
0 Latus, 0 sintua ni malim, tumagon ma di ho si
barnabas sipartodos i sibunu jolma panggunturi i ?
Anggo tusi songon na didok ho do, muli ma damang,
topot ma jabum di na nidokmu “tagonan si Barnabas dipalua”.
Padosa nasumalin i dihasiholi ho ? Hape anggo
Jesus na so marpipot i ingkon soroonmu jala tijuranmu ? Ingkon lasahanmu ?
Ingkon leaanmu ? Ingkon pasikasiahonmu ? Aha tagamon rugim ale, dibahen Jesuski
? Nda holan laba dohot pasupasu do na ro sian Tuhanki ? Giahan ho di na
tama ale sintua ni malim ?
0 Jesus, tu dia
tagamon mabaor sude mudarmi ? Anggo tung tu sunge do, nda magopo ma i ?
Nunga sap mudar simanjujung ni Tuhanki, aha ma
bahenonku mangapusi i ? Tung pinapung pe sandok saputangan ni manisia, ndang
tuk be anggo mangapusi i. Rohangku, roham nama na boi mangapusi i. Silamotonhu
nama na tuk manghois i. Nunga marsapusapu mudar simanarup ni Tuhanki. Ala ni i patut do ingkon
endehononku :
Ende no. 78, 1 BL. 158
O ulu na sap mudar
Binaen ni bugangMi
Na sian jangarjangar Sisungsang duri i
O
ulu hatongamon Hian do tumpalMi
Ditaon Ho haleaon Ho naeng
sombaonki?
Ida ma, tung pasombusombuonmu dope
soldadu
i ? Nunga loja, nunga maheu Tuhanki, alai
pulut
do roham ale soldadu palaluhon tanganmu na
gintal
i tu salop ni Tuhanki. Aha manggitik roham
umbahen
ingkon pastaponmu dope simangarudop ni
Tuhanki
? Na so adong do habidingan ni tanganmi ?
Pasombu tagas ho tu Tuhanki na so ra mangalo
i,
na
songon birubiru na sai hohom maradophon
sigustingi
ibana ? 0 Jesus birubiru ni Debata, laho
ma Ho ? 0 Jesus, diparsipal pe Ho,
sai manaonnaon
do Ho. Ndang manang manghuling
pamanganmu.
Songon
birubiru na hohom maradophon jolma
sigustingi ibana. Tung na so dibuha
Ho do
pamanganmu.
Ndada na so tarbahen Ho nian
tutu
padirihon lobi lobi sian sampuludua loksa
surusuruan
laho mandopang angka panggunturi i,
alai
manaon do Ho ! 0 Jesus birubiru ni Debata,
borhat
ma HO ? Patut ma tutu didok angka na
porsea
i. Na lao do birubiru i mamorsan angka dosa,
ni nasa hajolamaon i di benget ni rohana. Diporsan
do
sahitta i, dilehon do dirina i tu tangan ni pamunu,
ditaoni
do na bernit i ro di na tos hosaNa i, didok
naneng
porsanonhu.
K o o r.
0, ale tondingku, patangkas ma na niae ni Tuhanki,
pareso ma luhutna sap mudar do dagingna, sai hir
hodokna i, modar sude dagingna.
I.
Gabbata.
Gabbata, na so olo
do ho hona tijur umbahen na pabalionmu tijur ni natorop i tu bohi ni Tuhanki ? Pamanat ma pamangan ni soldadu
I, so diboto be manang tu dia bahenonna tijur na nialap ni dosana sian
sitalbeonna i. Ida ma, nunga dipahure sialap ingkauna I songon na mambebeati. Dipambursikhon
ma ijurna tu bohi ni Tuhanki. Bohi na lambok malilung, bohi na basar i. so hea
marhalingking i ala ni na muruk, sai ellem do i. Hape, ida ma, nuaeng nunga sap
tijur be i. Bohi na minar i, so jumpang harungkut ni late dohot hosom disi gari
tu siseannaso hea pola salpu hata ni i. Gariada tahe sai lamot do bohinaro di
na laho mamuri patnasida pe ujui. Anggo nuaeng
nunga marlangan i, jala sap tijur do. Paputus ma roham mangendehon:
B.E. No. 78, 2 BL. 158
O bohi parsinondang
Na sangap situtu
Beasa tung marlangan Sap ijur
hurumMu ?
Tung aha ma alana Umbaen homur
mataM ?
Na mintop do sondangna Di na lao tos hosaM.
II.
Via dolorosa.
Nunga nirimpu
montok ma na masa i. 0 Jesus, ndang tinagam ingkon marudut be anggo marnida
hinadagol ni na niaem i. Hape, hape, bereng ma o manisia, nunga disoro jala
ditogu Jesus i songon birubiru na tinogu tu pamotongan huhut manetehi mudarna
i. Via Dolorosa, lapng haberniton, padang
harorobur. Nunga
modar daging ni Tuhanki. Hape pamanat ma, boasa tung pasumbuonmu dope Tuhanki
mamorsan silangna i ? Tiang na balga. Naung pinasamban i. hape nuaeng ingkon
ampe ma i tu tangkuhuk ni Tuhanki na so marnangon i be Nunga maheu
dipasipalsipal, so malo mangguit be idaon. Alai tung unduk do manuhuk silang i.
Bereng ma, nunga borhat induk ni soldadu ni halak Rom. Nunga dienjak hodana
natuit i. ihut do tusi angka soldadu marlotomlotom patna i sian las ni
rohanasida be rap dohot angka sinjatana pe. Hape adong ma deba muse di pudi ni
I maniop papantulis panuratan ni sala ni na hona uhum i. Pajenek ma, jaha ma,
didok disi Jesus Nazarenus Rex Judaiorum manang dipapendek INRI. Lapatanna,
Jesus na sian Nasaret Raja ni Jahudi. Ihut ma muse tusi Jesus na mamorsan
silang i ni udurhon ni angka na torop rap dohot sarongkanan nari soridalu.
Ah, ndang hapalang be suraksurak ni sintua ni malim i rap dohot
sintua ni natorop i dohot angka siboto surat pe, ai nunga disuhung be Jesuski.
Ndang adong be aloalo nasida di rohana. Hape, hape nunga mulai angkahitir
simangarudop ni Tuhanki. Nunga daoldaol simangidona na maniop silang i, nunga
marjogal simanaru i. nunga telluktelluk be simanjojakna i. ida ma, nunga naeng
tungkap Ibana. Nunga sonsam Tuhanki tu jolo dionjar silangna na borat i. Hape
marpalait dope muse samboksambok na marugasugatu dagingna I mandik asa hisat. Alai ndang tarbahen be, ndang marnangon be.
Nadng tarpaidaida angka
inaina. Boruboru parbaria na mangihuthon Jesus I be na masa i gabe marsaburan
ma ilunasida be tumatangis mangandungi Tuhanki. Hape ruar dope panurirangon
sian simangkudap ni Tuhanki mandok unang ma Ahu tatangis hamu ale boru
Jerusalem, dirimuna dohot anakhonmuna ma. Ndang
dirina disarihon jumolo, alai natorop i do na rumingkot. Anggo Ibana dipatutoru
do jala gabe pangoloi paima mate, pola tarsilang.
Dia ma dalan ninna
rohani soridalu i, anggo silang i, ingkon do sahat tu Golgata. Tuani ma disi si
Simon halak dagang pangaranto na sian Kirene i. Dohot paksa, gabe ibana ma
digogoi nasida mamboan silang i. Idaon songon na asiroham di Jesuski ale
soridalu. Hape, ndada na marasi ni roha ho hape, alai asa tung ingkon sahat do
Jesuski tu partangkurahan I didok roham asa tung haru diparsilangkon.
Nangetnanget, tuat ma nasida
sian dolok Zion i. Nangkok ma muse tu robean ni partangkurahan i.
Nunga madok sahat nuaeng … ida ma … nunga sirungum sude angka
natorop I asa haru diida nasida be dipajalhon Tuhanki.
III.
Golgata.
Nunga dipajongjong silang ni
Tuhan i.
Golgata – Gulgoleth –
Gulgutha, lapatanna partangkurahan. Agan pe adong dua nari na tarsilang i, i ma
angka parjahat di Golgata on, ndang adong laho roha ni halak painondur tusi, ai
pangalahop naung somal do sisongon i. Alai anggo tu silang ni Tuhanta i, silang
na so hea masa dope i, halongangan bolon do i. Anak ni Debata tarsilang ?
Tarsilang ? 0 Golgata, Golgata, boasa ma gabe partangkurahan ho ? – ia tung
sian rupam pe tarida do nian, ai madabu tulpang tu gambo, mardomu do rupa tu
pangalaho. Ia rupam, nda mardomu do tu pangalahom
? Gariada tahe, tardok do madabu gorga to gambo, mardomu do goar tu pangalaho. Goarmu pe Golgata, lapatanna
partangkurahan. Aha ma tagamon umbahen songon i goarmu ? Adong na mandok, ho do
ninna na manabunihon tangkurak ni si Adam na parjolo i, hape ba laos ho muse ma
naeng manabunihon nang tangkurak ni si Adam na paduahon i ?Pulut ma roham naeng
manabunihon tngkurak ni Tuhanki ? Boasa ma pasombuonmu soldadu i marhobar
mambuat tongkokna dohot labangna na ganjang i ? Amang, ida ma, ditinggalhon
dope i, tarhona dope tahe na deba mambuat tuak anggur na marsaor pogu. Amang,
nda gabe songon ubat sipamate pangkilalaan ma i asa unang diae Tuhaki di rohana
na bernit i ? Alai dirimpu ho ma ale jaloon ni Tuhanki anggur sipalensemmi. Nda
dibereng ho ditulak do silehonlehonmi ? Ai dung didai, ndang dijalo Ibana jala
ndang olo Ibana manginum.
0, ale manisia ni siulubalang ari, tung tuak anggur na marsaor
pogu ma hape silehonlehonmu tu Jesus na mamorsan dosam i ? Ianggo ahu, ingkon
hululi ma aek sorbajati laho pasombu uas ni Tuhanki.
Nuaeng palaluonmu ma tanganmu na girgir manongkok I ale soldadu ?
Ai sadia huroha dijalo ho upam manongkokhon labangmi ? Boasa ma pasombuonmu
simanjojakna na ringgas manglangka laho marjamita i nuaeng ditambat ? Amang,
ida ma nung dibuat labang na ganjang i. Tung sohitir do tanganmi ale soldadu
maniop labang na songon i ganjang ? Nunga dipadonok ho tu tangan ni Tuhanki,
ida ma nunga diantuk dohot tongkokna tu silang i. 0 Jesus. Simangidom na sai
mamasumasu i. ingkon labangon ma i ?
Amang, nunga marlajak mudar i sian simangidona i, maniris dohot
sian simanjojakna i. Dangolna i, bernitna i, porsukna i, ndang na holan hansit
be i, alai nunga tung mangarontan i nuaeng. Tama ma taongkuhon i di bagasan
rohanta di na taendehon ende on :
Ende no. 81, 5 BL. 185
Tung tanganMu dohot
patMu Ditorusi labang i
Jadi tiris ma
mudarMu Sian hau parsilang i,
I do mual paridian Di au jolma
na hansitan.
Ala ni hupuji Ho Tung marribu hali do.
Nunga lam tu nangkokna mata ni ari. Ida ma nunga pukul sia
manogotna. Nunga jongjong be silang ni
Tuhanki. Nunga gantung Jesus anak ni Debata di hau pinarsilang. Sungkot tu
langit, so dais be tu tano, nunga di tongatonga Ibana. Saut ma Ibana nuaeng
gabe sipadomu jolma na di rura partangisan on dohot Debata Amanta parholong na
di surgo hasonangan i.
Hape ihut dope muse duanari parjahat tarsilang mangkaliangisa. Ida
ma riburna i angka painondur i. Angka sintua ni malim dohot siboto surat,
sintua ni natorop i rap mangupirupirhon uluna be huhut mandok : Pe Ho, na
mangalohai bagasjoro i jala na pajongjonghonsa di bagasan tolu ari. :Palua
dirim jala mijur ma Ho sian hau na pinarsilang i”.
Nang dung gaung Tuhanki ale sintua ni malim, ndang sombu dope
roham ? Boasa sai babaanmu dope ? sai pambebeatanmu dope huhut mandok : “palua
dirim, molo na tutu Ho Anak ni Debata, mijur ma Ho sian hau pinarsilang i ?
Angka soldadu i pe dohot do pauruuruhon Ibana. Dibuat do abit ni
Tuhan i, dibagibagi ma, didabu dope tondungna tu sampesampena i. 0pat do
soldadu i, ba, diparopat ma abitna. Alai tading
ma sampesampeNa, Kituna do goarna. Tondung ma dibahen laho marbagibagi. Ndang ala
ni malom martondung i ale soldadu, ndada ala ni parenta ni induk i, alai tung
na pasauthon lomo ni roha ni Debata do i, ai na tarsurat do “dibagi do abitna,
tondung do dibahen taringot tu sampesampe”.
Gari donganna na targantung i
tahe, parjahat na sumalin i, dohot do mangaleai Ibana. Asa nunga tung sange
sude horong manimpalhon insakinsak tu Ibana.
Alai, alai sangkababa hata pe ndang adong dibuha pamanganNa. Dipaula so dibege do soara ni natorop i. Tongtong do hata
holong haruar sian pamanganna. Tuani ma disi ho aleparjahat na sadanari, ai
muba do roham siala ni silang ni Tuhanki, tuani ma ho maminsang donganmu
parjahat i. Tabo do hatam i mandok : “Ndang dihabiari ho Debata, atik pe rap
hona uhum hita, o Jesus, ingot ahu dung sahat Ho tu harajaonmi”.
Nian anggo roha
mandok. Nda mangontahi ma bugangna i. Hape anggo Tuhan i tenang do marsoara
sian gilang i. Silangmi, silangmi i do haluaonki.
Ende no 86, 5 SILANG
NA BADIA BL. 67
5. Silang na badia i Ho do lombulombungki
Molo puas hodokki Di na suda bohalhi
Di sude
sitaonon i Ho ma lombulombungki.
Bege ma nunga mangkuling Jesus, on do
hataNa sian silang i:
“Ale Amang, marpamuati ma roham mida nasida, ai ndang
dibot nasida na binahennasida i”.
Ndang dao Debata sian Ibana. Songon
panghataion ni na padopadop bohi do soara ni Jesus, didok ma : “Ale Amang,
marpamuati ma roham …..”
Nda
harua sian mata mual holong ni roha do i ? Ise
ma na tyuk mandok songon i ? Halak na mangalasahi Ibana, na manilangkon i,
diondihon dope jala diparamothon. Aut ahu songon i Tuhan nunga nunga dohononku
“ale Amang sai luluhon ma pambahenannasida i tu ahu”. Dohononku ma, “ale
Debata, parbadahon ma badangku”. Hape anggo tung Ho, gok holong do. Haholongan
na badia sian Tuhan Jesus i, sai songgopi sai bongoti roha dohot tondingki.
Ai ndang diboto nasida na
binahennasida i. Aha be nian na so diboto sintua ni malim i, alai dipaula so
diboto be do. Hape agan pe songon i, ndang na marnamontok holongna i, bagas pe
laut , umbalga do holongna i, timbo pe langit, tumimbo do holongna i.
Situtu
do hatangkon tu ho, sadari on do ho rap dohot au di Paradeiso.
Tu parjahat na di siamunna i do nian
hata on. Alai tu ho dohot tu ahu do deba
pangonaina.
Nda hata sipangalambohi tondi do i ?
Aut datu ahu, dohononku ma, sideangpangulonan ma i. lapatanna pangalapan hosa
loja. Sian dia ma tagamon boi puas hata
sisongon i ? Holan sian mata mual haluaon i do i. Ndang olo masohot mual
haluaon i mamaorhon pasupasu tu na paubahon rohana. Agan pe di tano on tarbege
soarana, alai anggo isina, nunga di paradeiso, i do umbahen didok : “sadari on
do ho rap dohot Ahu di paradeiso”. Agan pe di hau i dope ho gantung ale
parjahat, alai ala dipauba ho roham, ala ni i nunga tubu haum di paradeiso ni
Debata. Sonangna i ho, nda patut ma endehononmu nian : Sonang dilambung Jesus,
sonang na ro tusi. Unang be ho mabiar lao mandapothon i. Tongtong dijaouhon
Jesus, sai ro ma ho tu Au. Tadingkon haholomon jala haposi Au.
Ndi
ma inang anakmi, ndi ma ianangmi.
Ndang dipalingkang inana sian Si
Maria i antong tampuk ni pusupusuna naung gantung di silang i. Dipamanat Jesu
do i, didok ma : “ndi ma inang anakmi”.
Nda jamita parsaoran na rongking do i ? Asa marpartalian
hasadaon ganup na porsea di Ibana, nirahut ni silang i. Nunga mandaodao
jongjong angka na mananda Jesus i. Songon i muse nang angka parompuan na
mangihuthon Ibana sian Galilea. Beha ma tahe, ndada ttiala roha, ai gari si
Petrus pe, pola do dipambuburahon dirina paboa na so ditanda Jesus i.
Masihaishon api sian gurunggurung na do ninna rohana be. Alai ,
ianggo si Maria inana i, rap dohot paribanna dohot si Maria Kleopas dohot si
Maria Magdalena, jongjong do di lambung ni Jesus na disilang i. Ndang
tarpaberengbereng Jesus be ina pangintubuna i, songon i muse nang inanan si
Maris, ndang tarpaidaida be anak sinuanbena i.
Disi dilabashon soldadu i lasaklasakna i tu Jesus, disi do
songon na ditutuphon ulosna i tu simanjujungna unang dipaidaida i. Holan disi
dipadonok soldadu i tu Jesus anakna i, nunga marlobok taroktokna manadok :“aha
ma tagamon na naeng behenonna ?” Ua dompon ma roham inang aut adong anakmu na
songnon sagak ni panabian laho ne tu toru ni situmandok, nda ingkon maheu ho
paidaidahonsa ? Ndang tarurupi si Maria be, holan iluna i nama diporo pola hira
na mahiang pariluiluanna. Mamereng i ma Jesus, gabe marsoara mandok, ndi ma
inang ankmi, pos ma roham, pir ma tondim.
Mauas Ahu.
Di jolo ni on dilehon do nian siinumon, alai ndang dijalo
hape nuaeng dipangido. Nda saut do songon na tarsurat di Padan na Robi hian
taringot tu Ibana di na nidok ni par-Psalm i “Merus do gogongku songon
ngarngar, jala lohot do dilangku di langitlangit ni pamanganku jala tu orbuk ni
hamatean dipapodom Ho ahu”. Jesus mual hangoluan ni boru Samaria I, nuaeng gabe ma uas. Songon na
dipurun dihilala, mamiltak mataniari, mangontahi ma bungang I, lam sidung
mudarna mardurusan sian bugang i. Modar ma dihilala. Songon na sungkot nama
dihilala sialap ingkauna.
Eloi,Eloi Lama
sabctanei.
Ale Debatangku, Debatangku,boasa tung tadingkononmu Ahu ?
Nunga songon halakhalak na tarpunjung, songon tandian na hapuloan Jesus di
silang i. Dibereng humaliang, holan Ibana nama na punjung di hau i. Tua dia ho
ale angka sisean na sai rap dohot Ibana nasailaonna i ? Nunga tu dia ho ale
Petrus ? Nda ho do na so tupa tadingkononmu Ibana ? Nunga tu dia ho ale Lazarus
? Nunga tu dia ho ale angka na bosur siala roti sisaotik na sia Jesuski ? Tu
dia ho ale Manisia ?
Diida ma tu ginjang, songon na dipatait Debata Bohina.
Dungi mangangguk badar ma Ibana. Anggukbadar na badia do on mandok : Eloi, Eloi
Lama Sabactanei. Ale Debatangku, Debatangku, boasa tung tadingkononmu ahu ? Ndada
na mamurai, ndada na mandele manang mamulasi Jesus di anggukan on. Asa tung
paltak do bagas ni panghaholongi ni Debata di panghophopna i di hita, ai songon
i ma bernit ni sitaonon i ala ni dosanta. Ala ni i angkadotdot ma ho ale
tondingkuangkahitir ma ho umbege anggukbadar na badia i, ai ho hian do tama
manganggukhon i ala ni hajahatonmu, hape nunga dijoloani anak ni jolma i
manganggukhonsa.
Ale Amang, tu
bagasan tanganMu ma hupasahat tondingKu.
Jesus na burju marama i, Jeus anak sipangloi i, ndang dung
manghalupahon amana na di surgo i. Sian mula
ni ulaonna sahat ro diujung ni ngoluna, sai tong do ngolu na marpandapotan tu
Amana i. Nuaeng pe ndang tu hamatean i diodothon Tondina. Ndang lupa Ibana
pasahathon arta na umarga i tu Amana. Dipagomgomhon do tu Amana na di surgo i
tondina i, didok ma : “Ale Amang tu bagsan tanganmu ma hupasahat tondingKu”. 0
hamu huria ni halak kristen na badia, nunga dijoloani Anak ni Debata soaram
manjouhon asa diingot ho pagomgomhon ngolum dohot tondim tu tangan ni Amanta na
di surgo i. Sintong do molo taprhatopot marhite ende ni angka na porsea i :
BE.
383. ADONG DO AMA. BL. 383
1.
Adong do Ama na di
surgo i,Tuhan Jahowa Debatan ta i.
Di jou do au, na lao ma au tu Ama na di surgo
i.
Lao ma au, lao ma au tu na di surgo i,
Lao ma au, lao ma au tu na di surgo i.
Di jou do au na lao ma au tu Ama na di surgoi.
Nunga marujung.
Aha do na marujung ? Nunga marujung angka ulaon dohot
paraloanna i. Nunga marujung nang silangna i. nunga marujung sitaononna i.
Andorang so dipaunduk dope simanjujungana i, nunga mulai mandle mata ni ari i
marsinondang gabe mangholom ma sandok tano on :
Ndang tapaidaida mata ni ari i be Tuhanki na sai gantung i.
Songon na maila mata ni ari I marnida bohi ni na sai marsinondang nasailaon.
Disonggak sinondang ni asi ni roha ni Jesus I do sinondang ni mata ni ari I,
ujungna gabe dipaholom mata ni ari I ma dirina. Molo adong sian hamu ale jolma
manisia parhapistaran portibi mandok : “gerhana ni mata ni ari do I” uji ma
paresohon tu tingkina manang na cocok do I ? Jempek do alus tusi mandok, ndang.
Molo adong dope sian ho ale portibi na mangilas mandok, timus ni dolok marapi
na mapultak do I, tangihon ma pandok ni pande bisuk mandok, ndang. Antong aha
do I ? Mangholom mata ni ari I, gabe mangholom ma sandok tano on. Gabe songon
na alang so tarida na am Tuihanta I di silang i. Ale mata ni ari, boasa so
manghidop be ho ? Tagamon naung ditatap ho do na so manghidop be simalolong ni
Tuhanki ? Nunga mamirong humalian. Disi ma dipagogo, dipangiar Jesus siaraNa
mandok : “ Nunga marujung”, jadi tos ma hosana.
Mangkuling ma
giringgiring 7 hali lambatlambat, jongjong ma sude di bagasan hahohomn
martangiang. Di na huhut mangkuling giringgiring, dipalu ma organ mansai
angonangnon Ende no. 335, Bl. 50.
Dung sidung
giringgiring mangkuling, laos
mulai ma dipagogo soara ni orga, huhut laos tingki jonjong dope sude
mangendehon :
Ay.
1. Jesus ki Tuhanki, sipalua tondingki,
0 na bernit ma
ditaobn Ho Tuhanku di
silangmu.
Di na lho tos
hosam, di na laho tos hosam.
Ay. 2.
Beta hita tu Tuhanta na gantung di Golgata,
Sai tajangkon ma
hatana na mamboan
haluaon,
Di tondim ale
amang, di tondim ale amang.
(Dung sidung ende
on, hudul be ma hohom satongkin)
Nunga tos hosa ni Jesu i. Nunga marujung be dibahen Ho ale
Tuahn. Alai ida ma, nunga laos
godang naung jumolo borhat mangihuthon Ho sian bagas ni halak Kristen di
portibi on. Sian rus ni huria on pe nunga
torop na laho mandapothon Ho. Beha nunga rap ho ale haholongan dohot Jesusmi
naung jumolo borhat sian ho ? Aha do labangku sian hamamatem i ale Jesusku ?
Aha ma upangku sian padangharoburanmi ale Tuhanku ? Ingot ari hamamatem ninna
angka na porsea na parjolo i. Pasolhot ma hamamatem amang, iang tu hamamate ni Jesus i. Ia hamamatem ale
Jesus, gabe hamamateni hamateanhu do i hape. Ia hamamtem ale Jesus, gabe pintu
hamasuhanku do i tu surgo hasonangan i. Ianggo Letnan ni soldadu na manjaga
pamajalan i, gabe dipuji do Debata, ninna do, tutu do halak on na tigor rha,
jadi sude natorop i na marluhut mainondur, masitompuk andorana be do marnida na
masa i laos mulak ma.
Ale angka ama parsinuantunas, ale angka ina parsinuabeu,
ale angka siadosan, tagan so mulak hita sian punguan na hohom on, jongjong ma
hita di toru ni silang ni Tuhanta i marrujiruji. Di lambungmi o Jesuski, tung
na mardame roha i, maporus holsoholsoki lam tu tiurna rohangki. Lam ganda las
nang gogongki dung Ho hutanda Jesuski.
Tama manghorhon las ni roha do di hita hamamate ni Jesus
on, ai diungkap do di hita dalan tu haheheon sian hamamatenta dohot sian
hinambor ni naung jumolo monding sian hita pe. Nuaeng pe, patut ma hita
manompuk andoranta be laos
mangendehon, ala ni i jongjong ma hita saluhutna.
B.E. No. 78, 3 O’ ULU NA SAP MUDAR BL. 158
3.Au on tama o Tuhan, manaon na tinaonMi.
Dosangku di diporsan Ho na tarsilang i
Sai tatap ale Tuhan, au na dijoloMon.
Huhut sai patuduhon, basaM tu rohangkon.
Rap ma hita mandok
tangiang : Ale Amanami ….
Ale Amanami na di banua ginjang !
Sai pinarbadia ma GoarMu !
Sai ro ma harajaonMu !
Sai saut ma lomo ni rohaM di banua tonga
on songon na di banua ginjang !
Lehon ma tu hami sadari on hangoluan
siapari !
Sesa ma dosanami songon panesanami di dosa
ni dongan na mardosa tu hami !
Unang hami togihon tu pangunjunan !
Palua ma hami sian pangago !
Ai Ho do nampuna harajaon dohot hagogoon ro di
hasangapon saleleng ni lelengna. A m e n.
Pasupasu :
Didongani Asi ni roha, talup ni roha
Dohot dame sian Debata Amanta
Dohot sian Jesus Kristus Anak ni Ama i ma hamu
Marhitehite hasintongan dohot haholongon.
Amen 3x.
Lapatan ni
angka hata na hurang somal tapangke.
Ama parsinuantunas - ama naung marianakhon
Ina parsinuan beu -
ina naung mardakdanak
Siadosan -
haha, anggi, tunggane
Parpangarudok -
parpamatang
Sirajaibot - iboto/boru
Simarimbun - hulahula/
bonaniari
Anggukbadar - tangis na gogo situtu
Sibijaon - ibebere
Parsilungunon - sitaonon
Marsinunuton - mangandunghon hinadangol
Siulubalangari - hasiangan
Hundul pualpualon - ndang marhasoan
Situmalha - abara
Sitangkingon - abara
Silamoton - ateate
Pasombutagas - balas dendam
Ompuapi - tunggane
boru
Busisaon - ndang
sonag pangkilaan
Marsijuguhon - marrapot
Matanggak - mabiar
Sitengar dibanua - bodil
Simandorpi - tanggurung
Simanarup - obuk
Sitalbeon - bibir
Simangido - tangan
Simanjojak - pat
Mangarontan - mangontahi huhut mohop
Aek sorbajati - aek tabar
Sideangpangulonan - paradianan
Sagak ni panabian - anak sasada
Tu toru ni situmandok - tu
hamatean
Sileapon - sitaonon
Tidak ada komentar:
Posting Komentar