Minggu, 29 Desember 2024

Evangelium: Roma 4:18-25 Dirajumi Debata Do Haporseaon Gabe Hatigoran Allah Memperhitungkan Iman Sebagai Kebenaran

 Evangelium: Roma 4:18-25



Dirajumi Debata Do Haporseaon Gabe Hatigoran

Allah Memperhitungkan Iman Sebagai Kebenaran




I. Patujolo


Minggu Reminiscere ima minggu na paingothon hita diangka denggan basa ni Debata dingolunta, tangkas do didok holong ni roha-Na nungnga adong sian mulana (Psalmen 25:6). Mansai rikkot do turpuk on gabe sipahusorhusoron dibagasan rohanta, ai saluhut do halak naporsea dietong Debata sian haporseaonna ganup. Dipilit Debata si Abraham jala di ida Debata do nang haporseaon na. Dibahen ido didok Debata goarna "Bapa setiap orang Percaya" di ida sian hasatiaon dohot habuluson ni Rohana laho mangihuthon Debata, manang aha di suru Debata ulaonna sai pintor jumolo jala umbiar do Ibana dihatani Debata. Buku Heber 11:1 tangkas do didok 'Alai anggo haporseaon I pos ni roha doi di angka sihirimon, jala pamotoan na tontu taringot tu naso ni ida'. Akar ni haporseaon ima pos ni roha, di hata gorik didok Pisteou manang Pistis molo di padan na robi dipangke hata Emun na mangarahon tu pandohan Hasatiaon, Pos ni roha, Satia. Pandohan na dua on dang holan naeng mandok porsea buti alai lebih mengarah tu sikap ni sasahalak mangalehon diri dohot rohana tu sahalak tuan na asa dihongkop, aman, jala selamat. Tarida jala dibuktihon si Abraham do haporseaon, hasatiaon, pos ni roha nai sahat ro di ujung ni ngolu na.


II. Hatorangan Ni Turpuk


Sian ayat on dipatorang do ndang adong dasor ni si Abraham laho manjalo ganup na jinalo na laho sibanggahonon asa sintong ibana di adopan ni Debata. Marpanghirimon do si Abraham tubagabaga ni Debata nata pe ndang diboto ibana sadihari ro panghirimon I tu ibana. dengan kata lain iman sejati pada Allah berani menerobos segala ketidakmungkinan manusia, ala holan Debata sambing do nampuna saluhut ngolunta Jala na pasingkophon andul sian natapikkiri, ala dao dumenggan napinatupa ni Debata sían na dipikkiri hita jolma. Disoarahon apostel Paulus do diturpuk on bahwa haroroan ni hasintongan i holan sada do dang adong na asing selain ni i marhite si Abraham, Debata naeng patuduhon bahwa halak na porsea holan sada do Debata ima Jesus Kristus. Ido umbahen dilehon Debata padan-Na tu si Abraham gabe bukti tu sude jolma asa saluhut manisia porsea disi. Sian on ida on ta ma marhite Abraham haporseaon na Politeistis (Ragam haporseaon/manghaporseai lobi sian sada) marganti ma gabe Monoteistis (sahaporseaon na holan Debata).²


Ndang na olo gale haporseaon i paida ida pamatangna, nahira so mangolu be. Ayat 18 Paulus mandok si Abraham manontong marpanghirimon tu Debata. Di ayat 19 Paulus patoranghon kondisi ni jolma naso marpanghirimon naniadopan nisi Abraham, "Imannya tidak menjadi lemah walaupun ia mengetahui bahwa tubuhnya sudah sangat lemah, karena usianya sudah mencapai seratus tahun bahkan istrinya sara juga sudah tua "di turpuk on marhadodoan do tungolu ni haporseaon nisi Abraham ima di 1 musa 17:17-18 ndang porsea ibana sian hajolmaon di bagabaga ni Debata na pasahaton ni Debata tu ibana sahalak anak Baoa. di respon ibana do hata I pola mekkel ibana dibagasan rohana dibagabagani Debata. Jala di ayat 19-20 dialusi Debata do engkel ni si Abraham. Ido ianggo ngolu ni hajolmaon jotjot do hita mengkel ndang porsea dibagabaga ni Debata molo tapikkiri sian hajolmaonta, sepele di bagabaga ni Debata ala jumotjot do hita mangasahon pikkiranta sandiri. Dung dipasahat Debata bagabaga nai marhite si Ishak ipe asa porsea ibana dang adong naso tarpatupa Debata.


Ndang olo ganggu Roha na manadingkon haporseaon dibagabaga ni Debata. Haporseaon on ma na boi mangalehon hagogoon tu ganup jolma laho mandalani ari-ari na nang pe sipata marsikkat sorin ro hamaolon dipardalanan ni ngolu ni jolma. Holan haporseaon di bagasan Tuhan ido na boi paluahon ganup jolma. Molo taida ngoluni Apostel Paulus ditingki manghobasi ibana di inganan na mansai rosu, parungkilon na tung dokdok, tuk do diadopi ibana ala haporseaon pandonganion ni Debata do dibagasan ngolu na, boi do ibana mandalani i saluhut na atik pe marsikkat sorin haporsuhon manang pangaleleon ni jolma di ngoluna alai ndang gabe sumurut haporseaon na laho manghobasi Tuhani.


III. Panimpuli


Dipaingot do hita asa tongtong marpanghirimon tu Debata songon naposona si Abraham margogo do ibana dihagaleon na molo pe dihajolmaon ndang mungkin alai ingkon taingot do ndang adong naso tarpatupa Debata. (Lukas 1:37). Dung marhaporseaon hita tu Jahowa ingkon boi do tajalo ganup resiko, bertanggungjawab jala rade mamorsan na pinasahat ni Debata (Mzm. 23:1-4), (Mat. 16:24), unang ho mandele ai ganjang do tangan ni Jahowa laho mangurupi hita ganup parukkilonta, Amen.

Jamita Minggu tu Minggu Invocavit, 18 Februari 2024 Psalmen 25: 1 - 10 "Jahowa Pabotohon Angka DalanNa"

 Jamita Minggu tu Minggu Invocavit, 18 Februari 2024

Psalmen 25: 1 - 10

"Jahowa Pabotohon Angka DalanNa"




  1. Patujolo


Secara khusus Psalmen 25 on ima Ende ni si David, na marisi tangiang mangido asi ni roha ni Debata laho mangurupu, paluahon, dohot mangondihon ibana mangadapi sitaonon dohot na hansit di ngoluna. Haluaon sian musu dohot sian dosana ima mangonjar roha ni si David laho martangiang. Molo nunga ro na dua i tu ngolu ni Jolma, maol do jumpang hasonangan jala boi do mambahen gale haporseaon. Ala ni i marhite tangiang pangidoan i, tarida do pangidoan ni si David na marsitutu tu Debata asa dipalua ibana sian musu nang dosana sandiri. Tangiang i pe borhat do sian perenungan na bagas dohot panghilalaan na balga di pangurupion ni Debata. Ido umbahen di Psalmen 25 on, dihatindangkon si David holan Debata do na tuk paluahon ibana.


  1. Hatorangan Turpuk


Adong tolu bagian na penting pinataridahon ni raja David di turpuk on, Ima:


1. Debata do na Paluahon (1-3)


Di hatindangkon si David do "Ho do Ale Jahowa dihalungunhon rohangku" "marhaposan tu Ho do ahu" "Dang tarurak angka na manghaposi Ho". Ayat 1-3 on ima patuduhon pos ni roha dohot balga ni panghirimon di pangurupion dohot haluaon sian sitaonon na masa tu ibana. Disi ma tarida hibul ni roha ni si David na pasahathon hadirionna tu Debata di sitaonon nai. Dang tarida disi ganggu ni loha, baliksa tarida do togu ni paghirimon di huaso ni Debata na tuk paluahon ibana. Di ayat 3 didok dang jadi marsuraksurak angka musuna mida si David, jala maila do sogot angka pangose soada Alana. Musu ni si David na di maksud dison ima si Saul dohot halak Pilistim na manghasogoon ibana ala tarpillit ibana gabe raja. Dipangidohon si David do marhite tangiangna asa Debata na mamillit ibana gabe raja, ima na mangurupi jala paluahoon ibana. Naeng patuduhon, hataridaan ni na mamillit do na pinillit. Na marlapatan hataridaan ni Debata na mamillit si David do si David. Manang ise na martahi na jat tu na niasianNa, Debata sandiri do mambaloshon dohot patupahon hamagoan tu nasida. Ima pos ni roha ni si David tu Debata na mamillit Ibana. Alani dipasahat si David do hadirionna tu Debata na tuk paluahon.


2. Jahowa Debata na Patuduhon Angka DalanNa (4-7)


Di ayat 4 dipangidohon si David do asa dipatuduhon Debata Jahowa dalanNa. Dalan na nidok na dison ima bisuk dohot pangajarion ni Debata. Ima dalan hasintongan na mamboan tu hangoluan dohot haluaon tu angka na marhaposan tu Ibana (ay.5). Panghaporseaon dohot pos ni roha ni si David tu Debata, ido na mambahen ibana parorothon dirina tu ampuan ni Debata. Rade do ibana manjalo pangajarion ni Debata tu dirina. Dang dirina manang gogona na di pagasahon si David. Alai pangajarion ni Debata do na di pangasahon ibana di sitaonon na i. Di ayat 6-7, dirajumi si David do tung na mansai gale do ibana di sitaonon na, jala di rimangi ibana angka hasalaanna di adopan ni Debata naso tama mangido pangurupion tu Debata Jahowa. Dibahen i dibagasan unduk nang serep ni roha jou-jou si David tu Debata di asi ni roha ni Debata. Dipangido si David do asa disesa dosana, jala dipangido ibana asa diingot Debata ibana marhite asi ni rohaNa. Na pos do rohani parpsalmen marhite panandaioan na tangkas tu Debata, pardenggan basa jala parasiroha do Debata, jala naso tupa muba jala lupa Ibana di asi dohot denggan basa ni Debata. Parasiroha jala pardengganbasa ima sada karakter ni na melekat tu diri ni Debata. na sai tongtong patuduhon asi ni rohaNa tu angka pardosa, jala na sai tongtong patuduhon dalan tu angka na manjou Ibana (Psalmen 37:5).


3. Debata na Satia di hasintongan dohot Angka DalanNa (8-10)


Panandaion ni si David tu Debata dang holan mananda Debata pardenggan basa, alai na mananda do ibana di Debata parasiroha huhut na sintong jala bonar do angka dalanNa. Dipatudu Debata do uhum dohot dalanNa tu angka jolma na dangol dohot na tarjepol (orang yang sesat dan rendah hati). Hata “diparnonohon” di ayat 9, na marlapatan dang holan patuduhon angak uhum dohot dalanNa, alai jumolo do Ibana mangulahon. Di ayat 8-10 adong sampe opat hali didok "dalan ni Jahowa". Na marlapatan dalan ni Jahowa ima: lomo ni roha, sangkap, patik, uhum dohot hadirion ni Debata, na hot jala manontong (dang mubauba alani situasi). Ido na mambahen tung mansai pos situtu si David di Debata na tuk paluahon jala mangajari Ibana mangadopi sitaononna.


III. Panutup


Marhite ende na marisi panindangion ni si David di bungku Psalmen 25 on, naeng ma sude halak na porsea tontong marpos ni roha jala marpanghirimon tu Debata. Mangido pangurupion jala mangihuthon dalan ni Debata. Di ajarhon do hita songon si David di tingki mangadopi angka sitaonon asa tongtong jou-jou tu Debata. Hombar tu goar ni Minggunta ima Minggu Invocavit na marlapatan "Jouonna ma ahu, alusanku ma Ibana". Joujou ma hita tu Debata, jala sai tiggil ma hita di angka dalan ni Debata. Tarlumobi uju masa angka sitaonon di bagasan ngolunta, ta pangido ma dalan nang pangajarion sian Debata. Ai Ibana do na tuk mangurupi hita. Jala sian Ibana do ro angka pangurupion. Ai Pardenggan basa jala na bonar do Jahowa. Dang pasombuonNa hita sasadasa mangadopi sitaonon. Alani i ta haposi ma Debata jala rade ma hita mangihuthon dalanNa “Ai Jahowa do pabotohon angka dalanNa". Amen.


Evangelium: Roma 4:18-25 Dirajumi Debata Do Haporseaon Gabe Hatigoran Allah Memperhitungkan Iman Sebagai Kebenaran

 


Evangelium: Roma 4:18-25


Dirajumi Debata Do Haporseaon Gabe Hatigoran

Allah Memperhitungkan Iman Sebagai Kebenaran




I. Patujolo


Minggu Reminiscere ima minggu na paingothon hita diangka denggan basa ni Debata dingolunta, tangkas do didok holong ni roha-Na nungnga adong sian mulana (Psalmen 25:6). Mansai rikkot do turpuk on gabe sipahusorhusoron dibagasan rohanta, ai saluhut do halak naporsea dietong Debata sian haporseaonna ganup. Dipilit Debata si Abraham jala di ida Debata do nang haporseaon na. Dibahen ido didok Debata goarna "Bapa setiap orang Percaya" di ida sian hasatiaon dohot habuluson ni Rohana laho mangihuthon Debata, manang aha di suru Debata ulaonna sai pintor jumolo jala umbiar do Ibana dihatani Debata. Buku Heber 11:1 tangkas do didok 'Alai anggo haporseaon I pos ni roha doi di angka sihirimon, jala pamotoan na tontu taringot tu naso ni ida'. Akar ni haporseaon ima pos ni roha, di hata gorik didok Pisteou manang Pistis molo di padan na robi dipangke hata Emun na mangarahon tu pandohan Hasatiaon, Pos ni roha, Satia. Pandohan na dua on dang holan naeng mandok porsea buti alai lebih mengarah tu sikap ni sasahalak mangalehon diri dohot rohana tu sahalak tuan na asa dihongkop, aman, jala selamat. Tarida jala dibuktihon si Abraham do haporseaon, hasatiaon, pos ni roha nai sahat ro di ujung ni ngolu na.


II. Hatorangan Ni Turpuk


Sian ayat on dipatorang do ndang adong dasor ni si Abraham laho manjalo ganup na jinalo na laho sibanggahonon asa sintong ibana di adopan ni Debata. Marpanghirimon do si Abraham tubagabaga ni Debata nata pe ndang diboto ibana sadihari ro panghirimon I tu ibana. dengan kata lain iman sejati pada Allah berani menerobos segala ketidakmungkinan manusia, ala holan Debata sambing do nampuna saluhut ngolunta Jala na pasingkophon andul sian natapikkiri, ala dao dumenggan napinatupa ni Debata sían na dipikkiri hita jolma. Disoarahon apostel Paulus do diturpuk on bahwa haroroan ni hasintongan i holan sada do dang adong na asing selain ni i marhite si Abraham, Debata naeng patuduhon bahwa halak na porsea holan sada do Debata ima Jesus Kristus. Ido umbahen dilehon Debata padan-Na tu si Abraham gabe bukti tu sude jolma asa saluhut manisia porsea disi. Sian on ida on ta ma marhite Abraham haporseaon na Politeistis (Ragam haporseaon/manghaporseai lobi sian sada) marganti ma gabe Monoteistis (sahaporseaon na holan Debata).²


Ndang na olo gale haporseaon i paida ida pamatangna, nahira so mangolu be. Ayat 18 Paulus mandok si Abraham manontong marpanghirimon tu Debata. Di ayat 19 Paulus patoranghon kondisi ni jolma naso marpanghirimon naniadopan nisi Abraham, "Imannya tidak menjadi lemah walaupun ia mengetahui bahwa tubuhnya sudah sangat lemah, karena usianya sudah mencapai seratus tahun bahkan istrinya sara juga sudah tua "di turpuk on marhadodoan do tungolu ni haporseaon nisi Abraham ima di 1 musa 17:17-18 ndang porsea ibana sian hajolmaon di bagabaga ni Debata na pasahaton ni Debata tu ibana sahalak anak Baoa. di respon ibana do hata I pola mekkel ibana dibagasan rohana dibagabagani Debata. Jala di ayat 19-20 dialusi Debata do engkel ni si Abraham. Ido ianggo ngolu ni hajolmaon jotjot do hita mengkel ndang porsea dibagabaga ni Debata molo tapikkiri sian hajolmaonta, sepele di bagabaga ni Debata ala jumotjot do hita mangasahon pikkiranta sandiri. Dung dipasahat Debata bagabaga nai marhite si Ishak ipe asa porsea ibana dang adong naso tarpatupa Debata.


Ndang olo ganggu Roha na manadingkon haporseaon dibagabaga ni Debata. Haporseaon on ma na boi mangalehon hagogoon tu ganup jolma laho mandalani ari-ari na nang pe sipata marsikkat sorin ro hamaolon dipardalanan ni ngolu ni jolma. Holan haporseaon di bagasan Tuhan ido na boi paluahon ganup jolma. Molo taida ngoluni Apostel Paulus ditingki manghobasi ibana di inganan na mansai rosu, parungkilon na tung dokdok, tuk do diadopi ibana ala haporseaon pandonganion ni Debata do dibagasan ngolu na, boi do ibana mandalani i saluhut na atik pe marsikkat sorin haporsuhon manang pangaleleon ni jolma di ngoluna alai ndang gabe sumurut haporseaon na laho manghobasi Tuhani.


III. Panimpuli


Dipaingot do hita asa tongtong marpanghirimon tu Debata songon naposona si Abraham margogo do ibana dihagaleon na molo pe dihajolmaon ndang mungkin alai ingkon taingot do ndang adong naso tarpatupa Debata. (Lukas 1:37). Dung marhaporseaon hita tu Jahowa ingkon boi do tajalo ganup resiko, bertanggungjawab jala rade mamorsan na pinasahat ni Debata (Mzm. 23:1-4), (Mat. 16:24), unang ho mandele ai ganjang do tangan ni Jahowa laho mangurupi hita ganup parukkilonta, Amen.


Ev. Psalm 19:8-15 Sun Denggan Do Patik Ni Jahowa (Firman Tuhan Itu Sempurna)

 


Ev. Psalm 19:8-15



Sun Denggan Do Patik Ni Jahowa

(Firman Tuhan Itu Sempurna)

1. Patujolo

 

Kompas ima sada alat na berfungsi laho patuduhon arah/petunjuk jalan asa unang gabe lilu hita di pardalananta. Mercusuar pelabuhan ima sada alat/lampu penerang laho patuduhon tanda/sinyal/aba-aba tu nakhoda asa unang manimbil tu siamun nang tu hambirang alai asa terarah pardalanan ni kapal i jala dao sian mara, sahat/berlabuh dohot denggan. Suang songon i do muse jotjot do jumpang hita rambu-rambu lalu lintas, na mangaturhon pardalanan ni angka arus lalu lintas. Tung mansai denggan do tujuan ni rambu-rambu lalu lintas i dibahen asa maraturan angka pengendara jala asa unang masiboan lomolomona be. Ditongatonga ni keluarga pe adong do aturan na dibahen natoras asa tung denggan sude jala ndang masiboan lomona. Tung mansai uli jala denggan do nasa ruhutruhut, mangaturhon hasonangan do jala manghorhon las ni roha ala mangajari, mangarahon hita tu dalan na sintong.

 

II. Hatorangan ni Turpuk

 

Ido na na gabe joujou ni turpuk on, asa taradoti Hata nang patik ni Debata ai ido na mengarahkan, paingothon ngolunta di portibion ai tung marguna situtu do i di hita jala mambahen las rohanta. Diendehon Raja Daud do hinadenggan ni patik manang hata ni Debata na manjadi tu bagasan ngoluna songoni nang tu angka na manjalo Hata ni Debata. Nasa na mangolu jala na pahombarhombar ngoluna tu Hata ni Debata, bontor ma sandok ngoluna jala nasa na niulana manjadi do. Patik ni Debata tung mansai marpanghorhon do di ngolu ni jolma. Halak na so mardalan di hata ni Debata boi do gabe sisoada na adong di ibana, manang aha pe na sinangkapanna maol dapotsa.

 

Mangihuthon Raja Daud adong manang piga hinadenggan ni hata ni Debata naung jinalona di ngoluna: Parjolo, Hata ni Debata digoari do patik, aturan, ramburambu ido na gabe sipasingot, patron, petunjuk arah laho mangurupi hita asa mamillit dalan na denggan jala ulaon na patut siulahononhon. Paduahon, hata ni Debata na sun denggan, tidak bercela, tidak ada unsur yang salah jala sintong, ndang mubauba hata ni Debata huhut haposan do hataNa i. Ima na mangalehon habisuhon dihasintongan huhut manghaporseai Ibana di angka na rade marsiajar sian hataNa i. Na sun denggan do patik ni Debata boi pasabam roha. Molo sai nijaha hata ni Debata, dipahusorhusor dibagasan roha boi doi pasabam roha. Patoluhon, tigor do hataNa i ndang adong gabus dohot na peol sian hataNa i, ido umbahen hata ni Debata mangalehon pos ni roha di jolma di sandok pardalanan ni ngoluna. Paopathon, sai tiur do parnidaan marnida na pita. Pita do patik ni Debata mambahen tiur parnidaan. Laos na pita jala badia do Jahowa, jadi nasa na marharoroan sian Jahowa, na pita do i jala badia tarlumobi ma hataNa. Hata ni Debata mangalehon hatiuron parnidaan, molo tiur parnidaan, tiur ma pardalanan jala ndang tagamon lilu angka na porsea di Ibana. Na badia do Tuhan i, ingkon dibagasan habadiaon do hita laho manomba Ibana. Ingkon hot do tongtong pita parsombaonta tu Ibana ala marhite ido angka na porsea laho patuduhon unduk dohot haserepon ni roha, songon i nang parsitutuon na marhadaulaton. Palimahon, molo dung diulahon jolma i hata manang patik ni Debata, dapotan uli jala tua ma ibana. Gariada tahe lobi sian arta dohot sinamot. Ummarga do hata ni Debata sian mas dohot sere palangki na godang situtu. Sere dohot mas ima arta na arga na dihasiholi torop jolma adong dingoluna. Alai mangihuthon Raja Daud, dao do ummarga hata ni Debata sian mas dohot sere manang hamoraon na asing i. Songon i ma hata ni Debata naung gabe jolma ima Jesus Kristus naung manesa dosanta, ndada marhite sere manang perak, alai marhite mudarNa na durus di hau silang i do. Arga situtu do panobusion ni Jesus di jolma i marhite mudar Na, dipaingot hita ai arga do hita ditobus. Alani tapasangap ma Ibana marhite nasa na adong dingolunta. Tung arga situtu do patik ni Debata di hita manisia, ai marhite i boi ma hita mangantusi songon dia lomo ni roha ni Debata. Tung godang situtu do upa ni na mangaradoti patik ni Debata, gabe mamora hita dibahen, ndada holan di pardagingon alai dohot do nang di partondion. Ndang mambahen lilu patik i dingolunta gariada tahe mangajari hita mananda dosa dohot hasalaanta. Molo tatanda dosanta dungi pangidoonta ma hasesaan ni dosa sian Debata, asa malua hita sian dosa i.

 

Dipangido Raja Daud do asa dao ibana sian ragam ni angka ginjang ni roha, ai nasa na adong di ibana i, holan ala asi ni roha ni Debata do i dingoluna. Ndang dihalomohon Debata angka na ginjang marroha gariada dihasogohon do pangalaho sisongon i. Alani sipasidingon ma pangalaho ginjang ni roha sian ngolu ni jolma. Tung marsitutu do raja Daud asa monang maralohon dosa, mangolu dibagasan habadiaon marhitehite hata ni Debata. Diparhatopot ibana holan marhite na mangunsande tu hata ni Debata do ibana boi holang sian dosa, ai hataNa i do na gabe pagar, sipasingot di na marpangalaho hita dingolunta. Molo sai ni sigatan hata ni Debata, i do na patuduhon parsigantunganta tu lbana di na mangadopi hamaolonta dingoluon. Pos ma rohanta na ditangihon Tuhan i do hita ala parsitutuonta manghatindanghon, na Tuhan i do parsigantunganta, partanobatoanta jala siluluhon hita.

 

III. Sipahusorhusoron



  1. Tahangoluhon ma patikNa i ai i do na gabe patron laho paingothon hita di ragam ni ngolunta asa malua hita.
  2. Taharingkothon ma manangihon, mangantusi, mangulahon hata ni Debata dingolunta. Ragam do upa sipasahatonNa tu hita molo taradoti patikNa i. Sian na manangihon do tubu haporseaon jala haporseaon i do na mambahen malua hita sian dosa.
  3. Unang manimbil sian patik ni Debata, ai ummarga do i sian nasa na adong di portibi on. Ai patik ido na mangarahon hita mangulahon lomo ni rohaNa jala pasiding angka na roa.

Marsihohot, marsomba ma hita tu Debata huhut mangaranap dompak Jahowa (Okuli) ala rade do Ibana manjanghon hita na mangolu dibagasan patikNa i. Sun denggan do Hata ni Debata di ngolu ni angka na marhaposan tu Ibana jala na mangulahon hataNa i. Amen.

EV. Epesus 6:10-20 Topik : Togu di Bagasan Tuhan i

 

EV. Epesus 6:10-20

Topik : Togu di Bagasan Tuhan i



Patujolo

Sai digoari do halak Kristen “Parangan (Soldadu)/Laskar Kristus, dihata latin didok “militia Christi’, hata on patuduhon joujou tu halak Kristen asa gabe soldadu ni Kristus laho marporang rohani mangalo sibolis pangagol, jala manungguli halak Kristen asa hobas marporang manaluhon hagogoon na manegai ulaonni Kristus Dijou hita laho berjuang manaluhon huaso na manegai haporseaon ni halak Kristen, dijou gabe sisean asa berjuang mangalo musuni haporseaon.

Domu tu perjuangan rohan: do na pinasahatini Ap Paulus tu Huria Epesus anggo turpuk on Atiha sodipaujung Ibana angka podana na di surat Epesus on, dipaingot do huriai asa hobas di parjuangan rohani Di bonani turpuk on di podahon Ap Paulus do taringot tu parange ni namangihuthon Kristus. ihut tusi ma dipasahal tu nasida taringot musuni haporseaon dohot sinjata sipangkeon laho mandopang musu na jorbuti Dipatorang do tu Huria Epesus rumang ni musu haporseaoni dohot sinjata/perlengkapan sipangkeon lao mangalo musu partondion Sialani do dibahen uluni turpyk on di Bibel na marhata batak "taringot tu sinjata ni halak Kristen’ di Alkitab digoan “Perlengkapan Rohani”.

Hatorangan

Margogo mangalo musu mangasahon Kristus mamahe sinjata haporseaoni.

  1. Tarhurung do Ap.paulus ala haporseaonna tu Kristus, jala dipaingot Huriai asa hobas mangadop! musu namanosak nasida, songon na niadopanna Hiras ni roha dohot toguni haporseaonna mangadopi musu i do na pinasahatna tu Hurial jala disunggul asa unang tarsonggot molo ro musuni haporseaon! Didok Ibana, namarungkil jala na berjuang do huria, halak Kristen, maradophon musu na so marrumang “Insan dohot Substansial” alai martondi hajahaton, huaso na madangngadang di aoangaoang (taringot tu goarni huaso na madangngadang boi idaonta di Bibel na ditudoshon songon Ulok narobi (ulok naga Pangk 20.2), pargapgap jala ama m gapgap (Joh. 8 44) paulaula songot tondi hatiuron (2 Kor 11.14 dna) Ndangmarumang jolma naboi jamaon, na boi idaon musuni Kristusi, soropni tondi hayahaton do jala maringan di rohani jolma, ido umbahen maol taluhonon, ai mangula di rohani jolma huasoni sibolist Tu huaso nasongoni dohita dijou marporang rohani (partondion). Ingjkon hobas do halak Kristen mamorang! tondi najat namarusahha bongot tu rohani naporsea.
  2. Ndang margellok jolmai mangalo sibolis molo mangasahon gogni portibion Molo boipe pinamate pamatangni jolma nanirajaanni sibolis, ndang tarpamate ia rohana Holan gogo sian Tuhani naboi manaluhoni (ay10) Dipasahat Tuhani do gogona tu halak Kristen/naporsea jala mangula do hagogoon i di rohani naporsea (1°19, 3:16). Patar do hagogoon i di ngoluni halak Kristen molo di pangke sinjata rohani Ndang margogo soldadu mangadopi musuna molo soadong perlengkapan dohot sinjatana  Songoni do nang halak Kristen, ingkon pangkeonna do sinjata partondion mangalo musu partondion, ima sinjata nasian Debata (bnd 2 Kor 104).

Dipangke suipaulus turpuk on gombaran ni tentara dohot sinjata ala sai dipaidaida Ibana tentara na hobas marjaga patioptiop sinjata di hurungani. Hahobasaon dohot perlengkapan na tiniopni tentara mangalehon insfirasi tu ibana taringot tu ringkotni perlengkapan, sinjata di halak Kristen mangalo musuni haporseaon Tudos tu tentarani portibi on, tu dos tusi do halak Kristen manghobasi dirini marhite sinjata haporseaon laho andopang musu haporseaoni (Rom 13°12, 2 Kor 6:7).

3.                  Ndang natinopa sian bosi sinjatanta laho manaluhon hajahatoni, ndang undangundang peraturan narongking pamatehon musu haporseaoni, sinjata haporseaon do, ima

a.                   Hohos, hasintongan. Ringkot do hohos di tentara asa hobas, molo so marhohos saratsarat saraolna jala ndang hobas molo ro musu. Hohos patuduhon hahobason kewaspadaan Alani ingkon hobas, waspada halak Kristen. Hahobasonnai ima hasintongan ni Debata Hasintongan ima suharsuharni gabus. Alan dang hea margabus Debata, halak Knsten pe ingkon mangolu dibagasan hasintongan, dao sian gabus (Ep 4.25). Halak na sintong do nasal hobas, jala hasintongani pajempolhon hajahaton (Dan 4 34)

b.                  Baju Partahanan, hatigoran. Hatigoranni Debata disesa dosani pardosa ala holongna dijolma_ Ingkon songoni ma halak Kristen, parholong uang parhosom. Mamaios najat marhite nadenggan Tarjou do halak Kristen pajongjong hatigoran ni) Debatta huhut maminsang nasala (Jes 59:17). Diambati holong! do sangkap naroa maradophon naporseai Holongni roha nasai mian di ngoluni nanporseai mangambati tahi najahat maradophon naporseai

c.                   Sipatu, haringgason. Sipatu do sada sian perlengkapannni tentara. Sipatuni halak Kristen ima haringgason mamaritahon barita nauli (Jes 52 7, Rom10 15). Mamaritahon dame do tohonanni halak Kristen, asa marhitel lam moru anak haholomon sian portibion

d.                  Lombulombu (perisai), haporseaon. Dipahe tentara do perisai laho manampar (menangkis) sinjatani musu. Lombulombuni halak Kristen laho manampar huasoni si bolis ima haporseaon, ndang bosi baja. Namargogo do haporseaoni mangintopi najahat (2 Tes. 33). Haporseaonni si Sadarakh, Mesakh, dohot Abednego do manaluhon tondi hajahatonni sis i Nebukadnesar jala paluahon. nasida siann api pamurunan (Dan 3.17) Namargogo do haporseaoni manaluhon sumbiani sibolis (Mark 9:23), namargogo do naporseai patupahon saluhutna.

e.                   Tahuluk, Haluaon. Dopahe soldadu do tahuluk baja mangonding! simajujungna sian peluru musuna. Tahuluk ni halak Krsiten ima haluaon nabinoanni Kristus. Haluaon na pinasahatni Kristus marhite silangna, do jaminanni haluaon di halak naporsea salelengnilelengna (Heb 10:12-14)

f.                   Podang, Hatani Debata. Podang, sinjatani soldadu najolo, andorang so adong dope bodil manang Pistol, Rodang ima sinjata teraknir soldadu molo kehabisan peluru. Hatani Debata do podangni halak Kristen laho_manaluhon huaso hajahaton. Hata ni Debata tu dos do! tu podang na tajom nabo! mangotap! hagogooni tondi na jahat (Jes 49:2, Hos 6:5). Mangula do hatani Debata jala tumajom sian podang sidua baba (Heb 4:12, Pang 1°16, 2.12, 19:15,21).

g.                  Tangiang. Tangiang do sada sinjata na arga sipangkeon ni halak Kristen diparporangan partondion. Al namargogoi situtu do tangiang ni si partigor molo di haburjuhon (Jak 5:16) Tanglangni s! Elia do na mangambati asa unang ro udan (1 Raja 17:1). Tangiang do gogo ni si Paulus asa manongtong halak Kristen martangiang Dipatorang Ibana, Isi ni tangiang i ima pangidoan dohot elekelek. Molo martangiang ingkon di bagasan tondi dibahasan posni roha tu Tuhani Ndang holan 5 hali sadari martangiang, alai manang sadihari pe. Ringkot patupaon tangiang pangondianon, mangondihon naposon! Tuhani, asa sai hiras rohana mamaritahon barita nauli i jala margogo mangadop! musuni haporseaoni.

 

Panimpuli.

Marragam do tondi, huaso na dipangke sibolis mangela jolma asa mandao sian Tuhan Jesus Dipangkedo tondi matrealisme, ima roha manang huaso na mardebatahon hepeng, materi. Partondi matrealisme i mandak, hepeng do sidok nasintong, alani marsiadu ma jolam mangalului hepeng marhite dalan napatut dohot na sopatut. Mamunu pe taho asal marhepeng, korupsi petaho as alma mamora. Alani podai torop ma sian halak Kristen di rajai roha hepeng. Dipahe hepengi manegai parsaoran di huria dohot masyarakat. Dipahe jaman on do tondi Konsumerisme patubuhon keserakahan naso manganturehon perikemanusiaan Ala tondi hamongkuson na mangarajai rohani jolma, manggadis jolma pe di ula, mangela jolma mangula na so denggan asa adong pansuasaehononna. Dipangke jaman on do tondi Liberalisme, ima tondi naso parduli di etika moral, aturan, dohot disiplin, namanegai parngoluon ni natorop Mamahe dalih demokrasi, mardemontrasi na mengganggu halak beraktivitas Ala dalin demokrasi, dipahe kebebasani manggugai parngoluonni ratorop.

 

Alani tondini jamani lam holang ma sian rohani jolmal roha holong, lam maruratma ha-ahuon (egoism) namambahen sega parsaoran tu dongan jala mangharhari hasatiaon tu Debata Alan dang adong be holong dohot hasation tu Debata, sega ma parsaoranni halak Kristen Ndang margogo undangundang manang peraturan na rongking manaluhon musu haporseaont Margogo halak Kristen manggalo musu haporseaoni, holan marhite sinjata haporseaon na ginoaran ni si Paulus di ayat 13-18. Amen

TURPUK: PODA 9:1-6 MANADINGHON NEANG NI ROHA JALA MANGIHUTHON DALAN HAPANTASON "MEMBUANG KEBODOHAN DAN MENGIKUTI JALAN PENGERTIAN"

 

MANADINGHON NEANG NI ROHA JALA MANGIHUTHON DALAN HAPANTASON "MEMBUANG KEBODOHAN DAN MENGIKUTI JALAN PENGERTIAN"

TURPUK: PODA 9:1-6






I.                        Patujolo

Buku Poda (Amsal), i ma bahan parsiajaran manang pendidikan tradisional ni halak Israel. Molo tajaha jala tapamanat buku i sian bonana sahat tu ujungna, ndang tagamon so dapot rohanta na marpamusatan do i di sada hata, i ma habisuhon. Sipata didok hapistaran, sipata hapantason, sipata muse parbinotoan. Secara umum, buku Poda ma namarisihon taringot poda ni ngolu siganup ari. Tung mansai godang pengalaman, parsiajaran, poda dohot angka soso soso na denggan dohot na sintong taringot tu nilai nilai ni ngolu ni jolma, nang nilai nilai haporseaon (iman). Secara khusus di poda 9:1-6, marisihon joujou hapistaran (hikmat) dohot joujou haotoon. Joujou na dimaksud di son namarlapatan ima mangihuthon arahan. Marhite buku Poda on, arahan i boi manga lehon dampak tu parngoluon ni sahalak jolma. Jala marhite sifat sian arahan i, boi do manambai habisuhon tu dirina manang haotoon?

  1. Hatorangan ni Turpuk

1. Hasurungan taringot tu Bisuk (1-3)

Pemahaman habisuhon dibagasan buku Poda, ima pangalaho marhabiaran tu Jahowa, ima sumber parbinotoan. Lapatanna ima adong hapantason dohot hatinggilon taringot tu nilai nilai hidup na marguna dohot manghalabahon dalan ni ngoluna. Marhite habisuhon, manisia naeng ma manjaga dirina asa unang mangolu dibagasan harugion dohot manegai dirina. Na mangolu dibagasan harugion dohot manegai diri ima na mangolu dibagasan ngolu haotoon. Haotoon na didok na ima naso tinggil taringot tu nilai nilai hidup na marguna tu dirina dohot pasombuhon dirina tu bagasan ngolu naso hasea. Parpoda on diparrobaon do ngolu ni jo ma na denggan dohot naso denggan marhite sian pangalaho (sikap) ni ngolu. Ido umbahen Poda on marhitehon habisuhon, ima sikap marhabiaran tu Jahowa. Holan marhitehon marhabiaran tu Jahowa, jamot jala dihandangi jolma dirina asa tama diadopan ni Tuhan i, jala mandapot hapantason tu dirina dohot di ngolu na, asa ngolu siganup ari disarihon dohot marpangunsandehon tu Tuhan. Di Ayat 1, tangkas sian turpuk on angka halak na bisuk ima na boi manghajonjonghon inganan na sandiri. Lapatanna, angka na bisuk boi mangolu dibagasan prinsip na denggan, tarlumobi mangadopi hamaolon na mansai godang angka na instan na mangarugihon dirina. Poda on mamungka sian penegasan dohot laba/keberhasilan sian habisuhon, jala angka halak na olo pasahathon ngoluna di habisuhon, sai dapotan keberhasilan doi. Di ayat 2 dohot 3, Poda on mandok hamarhaseaon na di dapot ima nilai hidup na boi dinikmati songon hidup mandiri, manarihon ngoluna dohot manghamuliatehon ngolu si ganup ari. On do na niluluan ni jolma ditingki mandalani ngoluna.

2. Joujou asa Marhapistaron dohot Manadinghon Haotoon (4-6)

Marhite ayat on, dipaingot Poda on ma hita asa lam manghamuliatehon, manghilalahon hapistaron dohot manarihon ngolu, asa maninggalhon ngolu na mangarungi i diri dohot manegai diri. Di ayat 5 sian Poda on, dijou do hita asa manghilalahon ngolu na lam berguna, gabe jolma na bisuk dohot halak na berguna tu dirina sandiri. Di ayat 6 sian Poda on, di jou do hita asa maninggalhon haooton. Tung mansai diondolhon par Poda on do jou on na i. Poda on dang holan martudu-tudu tu sada penilaian. Alai turpuk on manghite habisuhon asa lam mempositifkan diri dohot maninggalhon haotoon (mendorong diri untuk melakukan nilai nilai hidup yang berguna). Marhite Poda on, haooton ima angka jolma na hurang roha (orang yang hatinya bebal, hidup sesuka hati, hidup semau apa yang dipikirkannya tanpa berpikir panjang dampak buruknya dan tidak mau mengevaluasi diri) alai jolma na olo pajonok dirina tu habisuhon, ima jolma na mangholongi dirina.

  1. Panimpuli

1. Hata ni Jahowa ma na gabe pangajarion laho marparange hapantason. Pangajarion tu hata ni Jahowa marasing do tu pangajarion tu angka pengetahuan manang filsafat. Hata ni Jahowa marharoroan sian Jahowa, jala molo pengetahuan manang filsafat tubu do i manang marharoroan sian pengalaman. Haholongi ma ngolu na ni halomoon ni Debata. Dihaholongi Debata do ngolu ni jolma na olo marpangunsade tu Debata dohot na manghabiari Ibana. Marhite ngolu na manghaholongi Debata, nunga tahaholongi dirinta sandiri.

2. Hapistaran manang hata ni Debata ingkon gabe basabasa tu halak na olo manjangkon dohot mangoloi panjouon ni hapistaran manang hata ni Debata. Angka ise na na olo manjangkon jala mangoloi ingkon dipadao angka ngolu na tobok dohot neang ni roha. Angka na sisongoni do na dapotan hangoluan sian Debata.

3. Gereja dohot parhalado (na martohonan dohot na so martohonan) ni Debata nang saluhut halak na Porsea tu Debata, ingkon ma nian memelihara ngolu naparohon hadengganon jala na manosoi angka ngolu na biar mida Jahowa tu saluhut. AMIN

Ev. Epesus 4:25-32 Ep: Psalmen 34 : 1-8 TOPIK: NGOLU NA IMBARU DI BAGASAN KRISTUS

 

Minggu, 11 Agustus 2024 (XI Dung Trinitatis)

Ev. Epesus 4:25-32

Ep: Psalmen 34 : 1-8

TOPIK: NGOLU NA IMBARU DI BAGASAN KRISTUS

 


I. PATUJOLO

Epesus bindu 4 on boi do dibagi dua i ma, Parjolo, Ayat 1 - 16 mangajarhon asa marsada huria i doshon sada pamatang; Paduahon, Ayat 17 - 32 mangajari huria i asa mangolu di bagasan habadiaon. Domu tu joujou i, huria manang angka na tarjou tu parsaoran i, dipaingot do mambolongkon ngolu na buruk jala mangolu di bagasan haimbaruon di bagasan Kristus (pat. 2 Korint 5:17" Asa molo di bagasan Kristus halak, na tinompa na imbaru ma i, nunga salpu pangalaho na robi gabe imbaru"). Hataridaan ni sasahalak naung marngolu na imbaru mangihuthon Ap. Paulus, molo jumpang hatigoran, hadameon dohot las ni roha di ngoluna (pat.Rom 14:17). Jala molo didok na tinompa na imbaru, marlapatan do i dumenggan sian na sai laonna i, ndang terpaut manang tarihot be tu ngolu manang parange na buruk i. Adong do hata na marpardomuan tu ngolu manang parange na imbaru, i ma “agatos” dohot kalos. Agatos marlapatan do i, bermutu, berkualitas, hakekatnya teruji; jala “kalos” marlapatan cantik, menawan, sedap dipandang mata,, hanya dengan melihatnya seseorang berkeinginan memilikinya. Naeng ma songon i ngolu ni angka siihuthon Kristus di portibi on songon hataridaan naung dihangoluhon ngolu na imbaru i.

II. HATORANGAN NI TURPUK

Mananggali jolma na buruk i ma gabus,rimas manangko, dohot hata na busuk.

Asa tumangkas antusanta turpuk on, mansai denggan molo ta jaha ayat 22, disi didok Paulus do," Tanggali hamu ma jolma na buruk i, isara di pangalaho na jolo, ai laho mago do i hinorhon ni angka hisaphisap sipaotooto". Ido umbahen dibuhai Ap. Paulus ayat 25 on marhite hata, "Dibahen i" patuduhon adong relasina tu ayat andorang so turpuk on (Ayat 17-24) na membandingkan songon dia parange ni jolma na buruk na ingkon bolongkonon dohot hoha rumang ni parange na imbaru sisolukhonon (sihangoluhonon).

Nuaeng taida ma rumang ni parange na buruk i di turpuk on, Parjolo "Gabus", pola do didok Ap. Paulus, bolongkon hamu gabus i, hatahon hamu ma na sintong ganup tu donganna, Dr. Johnson domu tu Pendidikan anak, mandok “Biasakanlah anak-anak anda untuk berbicara benar. Kalau anak-anak itu menuturkan sesuatu yang tidak benar, segeralah lakukan pembetulan". Jangan membiarkan hal sedemikian itu berlarut-larut agar tidak terjadi penyimpangan-penyimpangan yang lebih parah". Domu tu si do pandohan ni Ap. Paulus di ayat on. Didasdasi Paulus do asa ganup ruas ni huria i, manghatahon na sintong jala na tau pauliulihon. Tudos do i tu pamatang, molo sintong do sada informasi i dipasahat utokutok, tontu manghorhon uli do i tu ruas ni pamatang i. Sabalikna, molo so denggan do na pinasahat ni utokutok i, tontu manghorhon na hurang denggan do i tu ruas ni pamatang. Gabus boi do i patubu pargasipan (Poda 26:28), jala samalomalo ni sasahalak margabus ujungna habotoan do i ( Poda 12:19). Paduahon, "Rimas", Didok Ap. Paulus di ayat 26 "Ia tarrimas hamu unang ma mardosa. Unang sanga mate mata ni ari, so mintop rimasmuna". Mangihuthon Ap. Paulus, molo so jumpang do habonaron (Kejujuran) di parsaoran i, molo masigabusan na sada maradophon donganna, tontu gabe tubu ma sikap na saling mencurigai tarlobi rimas i, adong keinginan mamalos na jat aloni na jat. Ap. Paulus di suratna tu huria Rom Bindu 12:19 mandok "Hamu angka na hinaholongan, unang hamu marlulu pasahat hamu mal rimas i (tu Debata), ai tarsurat do: Di Ahu do pamaloson, Ahu pe mamaloshon, ninna Tuhan i". Asa marhite pandohan ni Ap. Paulus di ayat 26 i mangalehon pangantusion, ingkon marusaha do ganup ruas ni pamatang i, bangkol tarrimas (Jak 1:19), "Ai baoa parpiripiri pahehe parbadaan alai anggo halak na lambat tarrimas mangintopi "pargulutan (pat. Poda 15: 18). Patoluhon, Diuduti Paulus do mangalehon sipaingot "Naung manangko i unang be manangko, mulaulaon ma ibana, tanganna i ma sumarihon ngoluna asa adong lehononna tu na hurangan (Ay 28)". Manangko di partingkian na parpudi on, ndada holan diulahon angka na tardok golongan ni angka na pogos, alai golongan elit, manang naung mamora pe sai adong dope na lomo rohana mangulahon i. Alani dipaingot Ap. Paulus do huria Epesus pasidingkon pangalaho i. Sada cara asa unang madabu tu pangalaho i, i ma mulaulaon, tanganna i sumarihon ngoluna asa adong lehononna tu na pogos. Mangihuthon Ap. Paulus, maralo situtu do -pangalahoi (manȧngko) tu status dohot panjouon-na-sahat-tur nasida, tarlobi maralo tu status jolma na imbaru i. Songon jolma na imbaru disosoi Ap. Paulus do asa mulaulaon (bekerja keras), mangula ulaon na denggan marhite tanganna sandiri. Paopathon, “Unang ma ruar hata na busuk sian pamanganmuna, naeng ma na denggan na tau padengganhon na humurang asa dapotan uli na umbegesa. Mangihuthon Ap. Paulus, hata na busuk, na so denggan somalna haruar sian pamangan ni angka na so tumanda Debata. Hata na so denggan boi do i ruar uju tarrimas atau ketika suasana hati kita kurang nyaman. Alani i tung tangkas do dijouhon Ap. Paulus huria Epesus, asa manadingkon pangalaho sisongon i, jala manggontihonsa marhite hata na denggan, na tau paulihon na humurang asa dapotan uli na umbegesa.

Hata na ruar sian pamangan i naeng ma marguna mangalehon gogo tu na gale, mangapuli, memotivasi dohot na asing (pat. Job 4:4 "Halak na tinggang hehe do muse binahen ni hatam, jala pat angka na telluk telluk dipatogar ho"). Molo di Kolose 4:6, didasdasi Ap. Paulus do lambok ma hatanta i songon na siniraan, asa botoon mambahen alus tu ganup jolma.

Unang ma arsahi hamu Tondi Porbadia ni Debata

Na mangihut di turpuk on dipaingot Paulus do asa unang diarsahi huria i Tondi Parbadia i, ala Tondi Parbadia i do na manjou, papungupunguhon jala pabadiahon (pat. Lapatan ni huria mangihuthon Konfessi HKBP 1951& 1996 Bindu 8). Mangula do Tondi Parbadia-i di bagasan rohanta ai joroNa do rohanta i (1 Korint 3:16, 1 Korint 6:19). Pangajari do Tondi i, jala pangapul. Alani molo didok Ap. Paulus, unang ma arsahi hamu Tondi Parbadia ni Debata, marlapatan do i, manggabusi Tondi Parbadia (Ananias dohot Safira, Ul. 5: 3). Jala molo tauduti manjaha Epesus 5: 3-4 dipabotohon do rumang ni pangalaho na mangarsahi Tondi ni Debata i ma, parmainanon dohot ragam ni harorangon ro di pangahution, songon i nasa sihailahononhon, hata barangsi dohot pargaitgaiton na so patut.

Gabe basar ma hamu sama hamu, angka parasiroha, masisesaan dosa

Diayat 31-32 on diondolhon Ap. Paulus do hinaringkot ni ngolu na rade masianjuan diangka na hurang, pasiding riting ni roha, muruk, rimas nang hata songgaksonggak dohot insakinsak songon i nasa hajahaton. Bolongkonon do angka-pangalaho sisongon i jala gontihonon marhite haradeon masisalpuan di angka na hurang. Boi do ulahonon ni ruas i di tongatonga ni parsaoran marhite na tangkas manghangoluhon pengampunan dohot tiruan na pinatupa ni Tuhan Jesus (Lukas 23:34" Jadi didok Jesus ma:" Ale Amang! Marpamuati ma rohaM mida nasida, ai ndang diboto nasida na binahennasida i"). Ai molo rade angka na porsea di Tuhan Jesus patupahon sisongon i, tontu sesaon ni Debata do dosana (pat. Mat 6:14 -15" Ai ia disesa hamu sala ni halak na dompak hamu, sesaon ni Amamuna na di banua ginjang i do dohot dosamuna. Alai anggo so disesa hamu sala ni halak na dompak hamu, ndang tagamon sesaon ni Amamuna nang dosamuna").

III. SIPAHUSORHUSORON

1. Ngolu na imbaru di bagasan Kristus manang marparange na imbaru ido hataridaan ni hamubaon ni roha. Ap. Paulus tangkas do mangondolhon rumang ni pangalaho na imbaru i di Galatia 5:22 i ma, Holong dohot las ni roha, dame dohot lambas ni roha, habasaron, habasaon, haporseaon, halambohon dohot hatomanon. Ngolu na imbaru ndada sekedar tambal sulam, alai secara total do ngolunta i imbaru, imbaru di parange, cara berfikir dohot menyikapi sesuatu. Ngolu na imbaru di pataridahon marhite sai jumolo manangkasi jala mangulahon lomo ni Tuhan i di ngoluna.

2. Taboto do mian do hita nuaeng di tongatonga ni zaman na hatop berubah. Alani marhite turpuk on dipaingot do, naeng ma tongtong tapatuduhon identitas dohot jati dirinta songon sahalak naung dipaimbaru Tuhan i marhite asi ni rohaNa. Alani, hata ni Tuhan i ma tongtong tatiop jala tapeop, asa margogo hita mangadopi jala manghamonangkon ragam ni paraloan na ro tu ngolunta. Tangkas margogo jala mampu patuduhon jati dirinta songon halak naung dipillit jala pinapulik ni Debata Debata (Rom 12:2 "Jala unang gabe sarombang hamu dohot portibi on; alai gabe imbaru ma hamu dung muba pingkiranmuna, asa tau hamu manimbangi lomo ni roha ni Debata, i ma na uli, na hinalashonNa dohot na sun denggan).