Minggu, 11 Agustus 2024 (XI Dung Trinitatis)
Ev. Epesus 4:25-32
Ep: Psalmen 34 : 1-8
TOPIK: NGOLU NA IMBARU DI BAGASAN KRISTUS
I. PATUJOLO
Epesus bindu 4 on boi do dibagi dua i ma,
Parjolo, Ayat 1 - 16 mangajarhon asa marsada huria i doshon sada pamatang;
Paduahon, Ayat 17 - 32 mangajari huria i asa mangolu di bagasan habadiaon. Domu
tu joujou i, huria manang angka na tarjou tu parsaoran i, dipaingot do
mambolongkon ngolu na buruk jala mangolu di bagasan haimbaruon di bagasan
Kristus (pat. 2 Korint 5:17" Asa molo di bagasan Kristus halak, na tinompa
na imbaru ma i, nunga salpu pangalaho na robi gabe imbaru"). Hataridaan ni
sasahalak naung marngolu na imbaru mangihuthon Ap. Paulus, molo jumpang
hatigoran, hadameon dohot las ni roha di ngoluna (pat.Rom 14:17). Jala molo
didok na tinompa na imbaru, marlapatan do i dumenggan sian na sai laonna i,
ndang terpaut manang tarihot be tu ngolu manang parange na buruk i. Adong do
hata na marpardomuan tu ngolu manang parange na imbaru, i ma “agatos” dohot
kalos. Agatos marlapatan do i, bermutu, berkualitas, hakekatnya teruji; jala
“kalos” marlapatan cantik, menawan, sedap dipandang mata,, hanya dengan melihatnya
seseorang berkeinginan memilikinya. Naeng ma songon i ngolu ni angka siihuthon
Kristus di portibi on songon hataridaan naung dihangoluhon ngolu na imbaru i.
II. HATORANGAN NI TURPUK
❖ Mananggali jolma na
buruk i ma gabus,rimas manangko, dohot hata na busuk.
Asa tumangkas antusanta turpuk on, mansai
denggan molo ta jaha ayat 22, disi didok Paulus do," Tanggali hamu ma
jolma na buruk i, isara di pangalaho na jolo, ai laho mago do i hinorhon ni
angka hisaphisap sipaotooto". Ido umbahen dibuhai Ap. Paulus ayat 25 on
marhite hata, "Dibahen i" patuduhon adong relasina tu ayat andorang
so turpuk on (Ayat 17-24) na membandingkan songon dia parange ni jolma na buruk
na ingkon bolongkonon dohot hoha rumang ni parange na imbaru sisolukhonon
(sihangoluhonon).
Nuaeng taida ma rumang ni parange na buruk i di
turpuk on, Parjolo "Gabus", pola do didok Ap. Paulus, bolongkon hamu
gabus i, hatahon hamu ma na sintong ganup tu donganna, Dr. Johnson domu tu
Pendidikan anak, mandok “Biasakanlah anak-anak anda untuk berbicara benar.
Kalau anak-anak itu menuturkan sesuatu yang tidak benar, segeralah lakukan
pembetulan". Jangan membiarkan hal sedemikian itu berlarut-larut agar
tidak terjadi penyimpangan-penyimpangan yang lebih parah". Domu tu si do
pandohan ni Ap. Paulus di ayat on. Didasdasi Paulus do asa ganup ruas ni huria
i, manghatahon na sintong jala na tau pauliulihon. Tudos do i tu pamatang, molo
sintong do sada informasi i dipasahat utokutok, tontu manghorhon uli do i tu
ruas ni pamatang i. Sabalikna, molo so denggan do na pinasahat ni utokutok i,
tontu manghorhon na hurang denggan do i tu ruas ni pamatang. Gabus boi do i
patubu pargasipan (Poda 26:28), jala samalomalo ni sasahalak margabus ujungna
habotoan do i ( Poda 12:19). Paduahon, "Rimas", Didok Ap. Paulus di
ayat 26 "Ia tarrimas hamu unang ma mardosa. Unang sanga mate mata ni ari,
so mintop rimasmuna". Mangihuthon Ap. Paulus, molo so jumpang do habonaron
(Kejujuran) di parsaoran i, molo masigabusan na sada maradophon donganna, tontu
gabe tubu ma sikap na saling mencurigai tarlobi rimas i, adong keinginan
mamalos na jat aloni na jat. Ap. Paulus di suratna tu huria Rom Bindu 12:19
mandok "Hamu angka na hinaholongan, unang hamu marlulu pasahat hamu mal
rimas i (tu Debata), ai tarsurat do: Di Ahu do pamaloson, Ahu pe mamaloshon,
ninna Tuhan i". Asa marhite pandohan ni Ap. Paulus di ayat 26 i mangalehon
pangantusion, ingkon marusaha do ganup ruas ni pamatang i, bangkol tarrimas
(Jak 1:19), "Ai baoa parpiripiri pahehe parbadaan alai anggo halak na
lambat tarrimas mangintopi "pargulutan (pat. Poda 15: 18). Patoluhon,
Diuduti Paulus do mangalehon sipaingot "Naung manangko i unang be
manangko, mulaulaon ma ibana, tanganna i ma sumarihon ngoluna asa adong
lehononna tu na hurangan (Ay 28)". Manangko di partingkian na parpudi on,
ndada holan diulahon angka na tardok golongan ni angka na pogos, alai golongan
elit, manang naung mamora pe sai adong dope na lomo rohana mangulahon i. Alani
dipaingot Ap. Paulus do huria Epesus pasidingkon pangalaho i. Sada cara asa
unang madabu tu pangalaho i, i ma mulaulaon, tanganna i sumarihon ngoluna asa
adong lehononna tu na pogos. Mangihuthon Ap. Paulus, maralo situtu do
-pangalahoi (manȧngko) tu status dohot panjouon-na-sahat-tur nasida, tarlobi
maralo tu status jolma na imbaru i. Songon jolma na imbaru disosoi Ap. Paulus
do asa mulaulaon (bekerja keras), mangula ulaon na denggan marhite tanganna
sandiri. Paopathon, “Unang ma ruar hata na busuk sian pamanganmuna, naeng ma na
denggan na tau padengganhon na humurang asa dapotan uli na umbegesa. Mangihuthon
Ap. Paulus, hata na busuk, na so denggan somalna haruar sian pamangan ni angka
na so tumanda Debata. Hata na so denggan boi do i ruar uju tarrimas atau ketika
suasana hati kita kurang nyaman. Alani i tung tangkas do dijouhon Ap. Paulus
huria Epesus, asa manadingkon pangalaho sisongon i, jala manggontihonsa marhite
hata na denggan, na tau paulihon na humurang asa dapotan uli na umbegesa.
Hata na ruar sian pamangan i naeng ma marguna
mangalehon gogo tu na gale, mangapuli, memotivasi dohot na asing (pat. Job 4:4
"Halak na tinggang hehe do muse binahen ni hatam, jala pat angka na telluk
telluk dipatogar ho"). Molo di Kolose 4:6, didasdasi Ap. Paulus do lambok
ma hatanta i songon na siniraan, asa botoon mambahen alus tu ganup jolma.
❖ Unang ma arsahi hamu
Tondi Porbadia ni Debata
Na mangihut di turpuk on dipaingot Paulus do asa
unang diarsahi huria i Tondi Parbadia i, ala Tondi Parbadia i do na manjou,
papungupunguhon jala pabadiahon (pat. Lapatan ni huria mangihuthon Konfessi
HKBP 1951& 1996 Bindu 8). Mangula do Tondi Parbadia-i di bagasan rohanta ai
joroNa do rohanta i (1 Korint 3:16, 1 Korint 6:19). Pangajari do Tondi i, jala
pangapul. Alani molo didok Ap. Paulus, unang ma arsahi hamu Tondi Parbadia ni
Debata, marlapatan do i, manggabusi Tondi Parbadia (Ananias dohot Safira, Ul.
5: 3). Jala molo tauduti manjaha Epesus 5: 3-4 dipabotohon do rumang ni
pangalaho na mangarsahi Tondi ni Debata i ma, parmainanon dohot ragam ni
harorangon ro di pangahution, songon i nasa sihailahononhon, hata barangsi
dohot pargaitgaiton na so patut.
❖ Gabe basar ma hamu
sama hamu, angka parasiroha, masisesaan dosa
Diayat 31-32 on diondolhon Ap. Paulus do
hinaringkot ni ngolu na rade masianjuan diangka na hurang, pasiding riting ni
roha, muruk, rimas nang hata songgaksonggak dohot insakinsak songon i nasa
hajahaton. Bolongkonon do angka-pangalaho sisongon i jala gontihonon marhite
haradeon masisalpuan di angka na hurang. Boi do ulahonon ni ruas i di
tongatonga ni parsaoran marhite na tangkas manghangoluhon pengampunan dohot
tiruan na pinatupa ni Tuhan Jesus (Lukas 23:34" Jadi didok Jesus ma:"
Ale Amang! Marpamuati ma rohaM mida nasida, ai ndang diboto nasida na
binahennasida i"). Ai molo rade angka na porsea di Tuhan Jesus patupahon
sisongon i, tontu sesaon ni Debata do dosana (pat. Mat 6:14 -15" Ai ia
disesa hamu sala ni halak na dompak hamu, sesaon ni Amamuna na di banua ginjang
i do dohot dosamuna. Alai anggo so disesa hamu sala ni halak na dompak hamu,
ndang tagamon sesaon ni Amamuna nang dosamuna").
III. SIPAHUSORHUSORON
1. Ngolu na imbaru di bagasan Kristus manang
marparange na imbaru ido hataridaan ni hamubaon ni roha. Ap. Paulus tangkas do
mangondolhon rumang ni pangalaho na imbaru i di Galatia 5:22 i ma, Holong dohot
las ni roha, dame dohot lambas ni roha, habasaron, habasaon, haporseaon,
halambohon dohot hatomanon. Ngolu na imbaru ndada sekedar tambal sulam, alai
secara total do ngolunta i imbaru, imbaru di parange, cara berfikir dohot
menyikapi sesuatu. Ngolu na imbaru di pataridahon marhite sai jumolo manangkasi
jala mangulahon lomo ni Tuhan i di ngoluna.
2. Taboto do mian do hita nuaeng di tongatonga
ni zaman na hatop berubah. Alani marhite turpuk on dipaingot do, naeng ma
tongtong tapatuduhon identitas dohot jati dirinta songon sahalak naung
dipaimbaru Tuhan i marhite asi ni rohaNa. Alani, hata ni Tuhan i ma tongtong
tatiop jala tapeop, asa margogo hita mangadopi jala manghamonangkon ragam ni
paraloan na ro tu ngolunta. Tangkas margogo jala mampu patuduhon jati dirinta
songon halak naung dipillit jala pinapulik ni Debata Debata (Rom 12:2
"Jala unang gabe sarombang hamu dohot portibi on; alai gabe imbaru ma hamu
dung muba pingkiranmuna, asa tau hamu manimbangi lomo ni roha ni Debata, i ma
na uli, na hinalashonNa dohot na sun denggan).
Tidak ada komentar:
Posting Komentar