MINGGU TRINITATIS 26 Mei
2024
EV. Jesaya 6: 1-8
Topik Minggu: Nabadia,
Na Badia, Na Badia do Jahowa
I.
Patujolo
Jesaya digoari do
panurirang bolon (nabi besar) ala mangula di tolu partingkian. Marhite buku
Pergantar Perjanjian Lama na sinurathon ni J. Blommendal tolu partingkian
(waktu) ima: 1. Proto Jesaya (1-39), tingki so madabu dope bangsa Israel tu
habuangan Babel, 2. Deutro Jesaya (40-55) tingki dung madabu tu habuangan
Babel, Trito Jesaya (56-66), tingki naeng Mulak sian habunagan Babel, sahat di
tano Kanan. Jesaya ima anak ni si Amos (1:1), ni jou ni Debata gabe panurirang
Na (6:8;7:3), ima laho pasahathon HataNa marhite Parnidaan, pangungkapon
(Penglihatan) taringot tu Juda dohot Jerusalem abad 8 SM, dihinantindanghon si
Jesaya do, parjumpaan na dohot Debata, naso hea masa dope niida ni manang ise,
jala Debata na sun badia. Uju di taon hamamate ni raja Usia (Yosia) ( 6:1)
Yosia marumur 8 taon, gabe raja (2 Raj. 22:1), jala mangulahon lomo ni roha ni
Debata, ndang manimbil tu hambirang, manang tu siamun, jumpang do haulion,
kemakmuran, jala tarbarita do goar ni raja Usia tu angka luat dohot bangso,
atik pe diujungna mardosa ibana di buat ibana ulaon ni malim, masuk ibana tu
bagas joro laho pasahathon pelean situtungon laos ramun ma ibana. Muba do raja
Usia diujung ni ngoluna ndang satia tu Debata, muruk do Jahowa, didok ma ibana
raja si ginjang roha (sombong), hona toru ni Jahowa ma ibana, puruon sahat tu
ari hamamatena (2 Raja 15:5).
Dung di harajaon ni si
Jotam (742-735), si Ahas (735-715), si Hiskia (715-687), angka raja ni Juda
(Jes. 1:1), lam manimbil ma nasida sian lomo ni roha ni Debata, sumurut ma
pangalaho (moral) ni bangso i, ai lam ragat do na korupsi jala sahat tu na
mangido pangurupion tu bangso na gogo ima bangso Assur. Targoar do Raja Ahas
raja na jahat, sisomba ganaganaan dohot raja na so parduli tu bangsona. Bangso
na maduma do halak Juda hatiha i, hadumaon i gomodang do di dai (di nikmati)
angka na sangap dohot parhuaso, ido mambaen nasida lupa di Debata. Dipauru si Jesaya
do nasida marhite pandohan: Ditanda jonggi do nampuna ibana, jala diboto halode
panggagatan binahen ni tuanna. Alai anggo Israel ndang tumanda ahu, jala ndang
marroha bangsongku (1:3). Ditadingkon nasida Debata, mangaleai na badia ni
Israel angka na sumurut tu pudi (1:4b). Angka partogi ni Israel pe nunga digoar
partogi ni Sodom jala bangsona nunga di goar bangso Gumora (1:10) Ala ni
hajahatonnasida, ditulak Debata do parsombaon nasida pola didok: tudihangku do
hinadeak ni peleanmu? (1:11). Nang pe sai didatdati hamu martangiang, ndang
tagamon tangihononku hamu, ai gok mudar do tanganmuna (1:15). Na jolo hatigoran
mian dibagasan ibana, hape anggo nuaeng gok angka partodos (1:21), angka
panggomgomi pe mangapian di sisip, jala mangalului angka silehonlehon (1:23).
Di situasi na songoni ma dijou Debata si Jesaya gabe manurirangi.
II.
Hatorangan
2.1.Parjumpangan ni
Panurirang Jesaya dohot Debata (1-4)
Ditaon hamamate ni raja
Usia hira-hira taon 742 SM (2 Raj. 15: 7, 2 Kronika 26: 16-21) awal berakhimya,
marujung, kemakmuran, kejayaan Juda jala mulai terjadi kirisis sosial-ekonomi,
politis mate muse raja nasida, Mansai lungun do roha ni bangso Juda di hamamate
ni Raja Usia, pola songon na mandate nasida. Ala dietong panungganei ni bangso
i ndang adong be na boi mangondihon bangso i maradophon angka bangso na bolon
nanaeng mijur sian utara mandopang bangso i. Songon i nang angka rakyat na
pogos, na so mardihadiha tung lomos do rohana ise ma mangganti songon Raja Usia
mangondihon dohot manarihon nasida, ai tangkas do dihilala nasida perjuangan ni
Raja Usia mamparjuanghon hak-hak ni angka na pogos, na mardangol dobot korban
ni ketidakadilan. Di tongatonga ni kekwatiran na songon i ditariashon
panurirang Jesaya ma paboa ndada ala hagogoon dohot hasangapon ni Raja Usia
umbahen na boi sonang so hariboriboan bangso Juda secara ekonomi, sosial dohot
politik. Ndang jadi tahutan jala lomos roha ni bangso i ala hamamate ni Raja
Usia, ai Debata do pabangkit Raja Usia mamboan hamajuon dohot hasonangan tu
bangso i. Naeng dohonon ni panurirang Jesaya ma paboa holan Debata na boi
mangalehon dohot menjamin hasonangan ndang adong na asing, ndang parhuaso,
alani i ma ingkon umpos rohanasida tu Debata sian nasa na hagogoon na adong di
portibion. Di keadaan na terpuruk i pangungkapon ni Jesaya di bereng ibana
Tuhan i di atas habangsa na tumimbo jala marhamuliaon, jala rambu ni pahean Na
manggohi bagas joro ayat 1, namarlapatan Tuhan i do Raja di atas ni Raja Usia
(raja portibion), atik pe dung mate raja usia dang namangoan, marujung raja
nasida, adong do raja nasangap jala nabadia ima Debata na sai tongtong
mandongani nasida, raja na dao tumimbu sian raja ni portibion.
Jongjong di atas na
surusuruan Serapim. Serapim ima sada pardisurgo na mian di hamuliaon ni Jahowa
jala melayani, mangendehon hamuliaon ni Jahowa. Haroro ni Serapim patuduhon
haroro ni hamuliaon ni Jahowa (ay 2-3), ndang tangkas diida ibana Debata ala
dihaliangi angka surusuruan Serafim, songon api namarjimbur, tung mansai tiur
do rupana, namanjouhon na Badia, na Badia, na badia do Jahowa Zebaot, gok
hamuliaonNa liat portibion (Trishagion, lapatanna tolu, hagion lapatanna Badia,
Jer 7:4, 22.29, Hes. 21:27) ima namartudutudu tu hasitolus adaon ni Debata.
Marasing do Jahowa sian raja ni portibion parasiangan 1 tarida sian habadiaon
(qadosy), hamuliaon Na, dohot harajaoNa. Jadi humuntal ma ojahan ni tiang sian
soara ni na manjou, gok timus joro i (ay 4) na pabotohon dang boi Manahan
portibion marnida hamuliaon ni Jahowa molo holan gogo ni portibion, songon dia
pe hamuliaon, hasangapon na dohot na binahen ni Jolma tung so margogo doi
saluhut molo songgop hamuliaon ni Jahowa.
2.2. Diokuhon si Jesaya
do dosana dohot hajahatonna gabe diparbadiai Debata (5-7)
Ay 5 Dung di bereng si
Jesaya namasa i pintor di tanda do dirina marjea ma ahu, nungga mago ahu, ai
jolma parbibir na ramun do ahu, jala di tongatonga ni bangso parbibir na ramun
ahu maringanan, boasa mabiar jala marjea si jesaya ala dang tarbahen jolma
marida bohi ni Debata ingkon marjea do Ibana (bd 2 Musa 33: 20), dang sanggup
jolma mamereng bohi ni Debata siala angka dosa ni jolma i (sebab manusia tidak
dibenarkan memandang wajah Allah karena dosa-dosa mereka (Kej. 16:13-14;
Kel.33:19-23; Hak. 13:20-22).
Kehadiran ni Debata na
badia situtu gabe mangungkap roha ni si Jesaya mananda hadirionna, ibana pe
parbibir na ramun do jala maringan di tongatonga ni bangso parbibir na ramun.
Disadari si Jesaya do hadirionna na dos dohot bangso i na so tau marida bohi ni
Debata, diparhatopot panurirang Jesaya do hadirionna i do umbahen didok ibana:
Marjea ma ahu, nunga mago ahu, ai jolma parbibir na ramun do ahu, jala
ditongatonga ni bangso parbibir na ramun ahu maringanan (ay.4-5). Diparhatopot
panurirang Jesaya do na paadopadop bohi (sedang berhadapan) ibana dohot Debata
sitompa langit dohot tano dohot nasa isina. Ai tung patar do hadirionna dohot
dosana di adopan ni Debata ndang adong na buni, jala na patut do ibana hona
uhum, ido umbahen didok ibana; marjea ma ahu, ai parbibir na ramun do ahu.
Yesaya tidak berdaya menghadapi kemahakudusan Tuhan. Kemahakudusan Tuhan akan
membinasakan setiap orang berdosa. Yesaya merasakan Tuhan hadir dan
menghukumnya karena dosa dan kenajisannya, menyentuhkannya kepada mulutku serta
berkata: Lihat ini telah menyentuh bibirmu, maka kesalahanmu akan dihapus dan
dosamu telah diampuni. Alai aha do dipatupa Debata tu si Jesaya, gabe
diparbadia i Debata do ibana marhite gara na binuatna sian langgatan ni Jahowa,
Didok suruan Serapim ma: nunga niunsat utangmu, jala naung hinuphupan dosam.
Panandaon di dosa dohot hahurangan ido mamboan sasahalak gabe jolma na
marhadirion na denggan (berintegritas). Gabe barita las ni roha do on tu
panurirang Jesaya ala ni dosana ingkon hona uhum do ibana, alai ala asi niroha
ni Debata gabe diparbadia do ibana sian dosa. Songoni ma cara ni Debata
paimbaruhon ngolu ni jolma, diparbadia, diperlengkapi asa hot ibana mamuji
dohot mamaritahon hata ni Debata. Serapim marharoroan do sian hata Heber saraf
namarlapatan manutung (membakar) manang api. Jala hata on pe jotjot do dipake
mandok ulok tulung api na mamarguti halak Israel di halongonan (4 Musa 21:6).
Alai anggo di Jesaya 6 on digombarhon sosok ni jolma na boi habang, jala Serapim
on do na manjama bibir dohot pamangan paboa naung diunsat dosana.
Ay 6-7 dung i habang ma
sada sian angka surusuruan Serapim mandapothon ahu jala di tangan na sada batu
arang na gara na binuat na sian langgatan dohot gansip on ma tanda naung di
unsat utang dohot nungga di hungkupi dosana (arang na gara. bara pada hari
pendamaian Im. 16:11-14, imam besar membawa bara ke ruang Mahakudus sebagai
bagian upacara pengampunan dosa bagi imam dan umat. Gansip (Sepit) terbuat dari
tembaga dan dipakai oleh imam dalam mempersembahkan korban di mezbah tembaga
(kel. 27: 1-3, Yer. 1:9).
2.3.Parsuruon ni Debata
(8)
Halak naung dipabadia i Debata rade do pangkeon
manang suruaon ni Debata (ay.8) Halak na pinaimbaru ni Debata ingkon rade
mangulahon parsuruon ni Debata. Songon na hinatindanghon ni panurirang Jesaya
i, naung tangkas manangihon joujouNa na mandok: Ise do suruhononku, jala ise
pardalannami..? Sian pandohan i naeng pabotohonon ni Debata paboa Debata
manghasiholi panghobasion na bulus sian nasa roha dohot holong ni roha, unang
ala ni na pinaksa alai sian las ni roha ma (kerelaan). Nanaeng hobasan ndada
jolma alai Debata do ido umbahen pola tolu hali didok nabadia, na badia, na
badia na manggombarhon hasitolusadaon ni Debata na badia. Mansai tangkas jala
bulus do roha ni panurirang Jesaya mangauhon panjouonna i: Dison do ahu, suru
ma ahu (ay.8). Halak naung pinaimbaru ni Debata ingkon rade manindangi.
mamaritahon habalgaon dohot hasintongan ni Debata. Haradeon na tulus nionjar ni
haporseaon ala panandaon na tangkas doi tu Debata, ndang marpainte jo alai rade
borhat dohot berbagai konsekwensi na ingkon adopanna, ndang mabiar alai
dibagasan pos ni roha dohot habaranion mangoloi parsuruon i, ngolu
namarhabadiaon, ngolu naimbaru na rade laho mamelehon diri, pasahathon tona ni
Debata, molo tung pe borat jala dodok i ndang gabe hatahutanbe, sumurut, ala
marojahan nasai tongtong di ramoti Tuhan Debata (bd Mat. 28: 20).
III. Apilkasi/Sipahusorhusoron
1. Namardalan do hurianta nuaeng di tongatonga ni partingkian; ilmu
pengetahuan dohot teknologi na lam tu majuna jala hatop mubauba. Ta adopi do
nuaeng ragam ni angka hamajuon tarmasuk Kecedasan buatan, tahaporseai do
silehonlehon ni Debata doi tu jolma laho mangurupi jolma jala ingkon
tahamauliatehon do i. Nang pe ditongatonga ni hamajuon na mura muba hita
nuaeng, naeng tangkas marnida hadirion ni Debata Ama, Anak dohot Tondi Parbadia
na tuk mangatasi nasa huaso dohot hagogoon ni portibion. Alani i ingkon umpos
rohanta jala humolong tu Debata sian na adong di portibion. Ro do Tuhanta i tu
tongatonga ni portibion marhite Jesus Kristus. Harorona tu portibion laho
pabadiahon ganup na porsea di Ibana jala na olo suruon ni Debata mamaritahon
barita haluaon tu tongatonga ni portibion dohot haluaon sian dosa. Panandaon di
diri ido na patauhon hita gabe boi jongjong diadopan ni Debata. Debata do na
marparbadia dohot na patauhon hita, alani i, di pardalanan ni hurianta HKBP
mamasuhi taon Oikume inklusif na mangigil sian hita HKBP parsidohot pataridahon
haburjuon ni Debata tu tongatonga ni portibion marhite na torus mangulahon na
denggan tu saluhut halak, ndang berorientasi tu dirina alai berorientasi tu
lomo ni roha ni Debata ma.
2. Panggilan Allah (Vocatio Dei). panjoun ni Debata tu salahak
nanaeng pasahathon tona na berbeda-beda do alai naeng ma haporscanta manang
songon diape cara ni Debata laho manjou hita gabe parrhalado inkon rade ma hita
sian nasa roha borhat laho pasahathon tona ni Debata.
3. Hapapatar haamuliaon ni Jahowa mamboan hita mananda hadirionta,
ise manang boha do hita diadopan ni Debata, unang tapagasahon gogo dohot
pambahenan, hamoraon alai martoruk ni roha ma diadopan ni Debata, sogon si
Jesaya na mananda dosa jala patoruk rohana di adopan ni Debata.
Tidak ada komentar:
Posting Komentar