Minggu
INVOCAVIT
Minggu,
9 Maret 2025
1.
Marende BE No.
565:1-2 Las Rohangku Lao Mamuji
2.
Votum :
A.VI/B1 – D.V/18
3. Epistel : ROM
10:16-21
4.
Marende BE. No.
25:1-2 HataMi Ale Tuhanku
5. Jamita : ESTER
5:1-8
SIAN NA TUMANGIHON DO RO HAPORSEAON
Torop do pardalanan ni
angka na porsea di portibi on, ndang muramura. Sipata ingkon hira na mandalani
dalan na marbatubatu do, jala mamolus dalan na tung maol. Sipata ingkon masa do
angka hamaolon na so tarjalo roha, jala na boi tarbege do angka hata na suga tu
sipareon. Boha ma sahalak siihuthon Debata hundul manang jongjong di situasi
dohot kondisi na songon on? Molo pinasip, hira satolop di angka pangalaho dohot
na masa i. Molo pintor tinudu jala niuhuman angka na masa dohot pangalaho na
humurang i, na boi hatop do manghorhon mara tu diriniba nang tu na humaliang.
Di son ma ringkot situtu haporseaon, lumobi bisuk na sian Debata, alani do lam
arga hilalaon panogunoguni turpukon aithononta tu ngolunta, sian na
tumangihon do ro haporseaon.
Panghilalaan songon na di ginjang
ondeng ma masa tu si Ester (goar Parsi, alai dihajahudionna margoar Hadasa).
Ester, i ma boruni si Abigail, amangtua ni Mordahai halak Jahudi, na jumpangan
asi ni roha dohot talup ni roha di jolo ni raja Ahasweros (Serses/Artahasasta)
na mangarajai di Parsi (Persia) olat ni India sahat ro di Kus (127
luat). Magodang do si Ester dijoloni si Mordahai dung mate na toras na.
Dipodai si Mordahai do ibana asa unang dipaboaboa na halak Jahudi ibana, ai
songon bangso na maisolat nasida di tano Parsi godang do sijagaonnasida sian
angka bangso na adong di tongatonga nasida. Dipabangkit raja Ahasweros do si
Ester gabe raja (ratu) di harajaonna, laos dipabangkit rajai do na gabe
induk ni naposona (setara Perdana Menteri )na margoar si Haman.
Songon dalan laho mambuat
hasangaponna, dipatikhon si Haman ma marhite sahap ni raja i na ingkon sude
jolma di harajaon ni si Ahasweros marsomba pola marsinggang di jolona (3:2).
Hape ia si Mordahai (sisolhot ni si Ester) sahalak pinompar na sian
Jahudi na dohot marulaon di bagas (Istana) ni raja Ahasweros, ndang olo
marsomba tu si Haman. Gabe ditahi rohani si Haman ma mamunu si Mordahai ro di
sude halak Jahudi digonggomanni harajaon Parsi hatihai (3:6).
Haman, i ma Sada halak na pinahundul
ni raja Ahasweros (Serses), sumurung huasona sian angka induk na asing i
ma, diharajaon Parsi. Haman, halak naung gabe sisombaon, jala i do tona ni raja
i maradophon ibana. Alai anggo si
Mordahai ndang olo marsinggang manang marsomba tu ibana (3:2). Siala ni
i ma tarrimas raja i, gabe dipangido ibana ma tu raja Ahasweros asa bunuon,
ripashononna sude (dibunuh secara massal, genosida) halak Jahudi sian na
bajar ro di na matua, sian posoposo dohot parompuan dibagasan sadari naung
dibuhul, jala nunga dipabotohon tu sude
sangkap i marhite surat (3:13).
Siala ni i, di saluhut luat
hasahatan ni hata dohot parenta i, masa do angguk badar, parpuasaon,
partangisan dohot andung ni bangso Jahudi (4:3), jala torop marpahean di
sirabun marulos tangka. Songon i ma parungkilon ni bangso Jahudi di hatiha i,
jala dipajonok dirina tu jolo pintu jabu ni raja i. Dung i tarboto ma na masai
tu pardihuta ni rajai, i ma si Ester (4:4-8), jala siala ni i asa tung
dipangido asi ni roha ni rajai, mangondihon bangso Jahudi sian hamaolon dohot
parungkilon bolon i. Ester, sahalak parompuan Jahudi na sai satia di ton ani
ibotona Mordahai, jala parsiranggutonni haporseaonna tu Tuhan i dung jumolo
marpuasa dohot tangiang pangondionna (4:16), tarjou sumarihon, humolongan tu
donganna sahaporseaon, sabangso asa tu dirina sandiri.
Dung diboto si Ester na naeng masa
hamagoan bolon tu bangsona Israel, disangkapi rohana do mambahen dalan asa
malua bangsona Israel sian mara na balga i. Alani tung dihabaranihon ibana do
ro mangadop raja i dijabuna nang so pola dijou raja i ibana. Sada ulaon na
dokdok, jala so tung hona patik (undang-undang) ala beresiko tinggi do ulaon
nanaeng dalanhononnai, ala boi do ditulak raja i haroroni manang ise pe molo so
lomo rohana (4:11), molo di tulak, marlapatan talpe tu hamatean ma ngoluna. Disangkapi
si Ester do patupahon sada panggalangon (jamuan makan) jala dipangido si
Ester ma asa ro nian raja i tu panggalangon nanaeng patupaonna dijabuna. Hape
tung ungkap do roha ni raja i manjalo haroroni si Ester dohot mangoloi
pangidoanna huhut di dok: “Aha do na hurang di ho, ale Ester, jolma ni raja,
jala aha do na pinangido ni roham? Sahat ro di satonga ni harajaon i ingkon
lehononku do i tu ho” (5:3). Sada alus na lambok jala bagas panghorhonna,
ai pola ro di satonga di harajaon i olo do rajai mangalehon tu si Ester.
Satonga ni hadirionna, ai ala na adong do hinarajaanna umbahen na targoar
sasahalak gabe gabe raja na sangap (pat Mark 6:23).
Di ari panggalangan na pinatupa ni
si Ester, ndang pintor di dok si Ester aha na solot di rohana, gariada tahe dipangido
ibana do tu rajai asa ro muse rap dohot si Haman marsogotnai tu panggalangon na
naeng patupaonna. Nang pangidoan na paduahon ipe tongtong do dioloi rajai jala
diulahi rajai mandok muse tu si Ester:” Aha do na pinangido ni roham, ingkon
lehonon do i tu ho, jala aha do sihol ni roham ro di satonga ni harajaon i,
ingkon pasauton do” (ay.6). Molo tapamanat di pandohan di ari parjolo
diondolhon “ingkon lehonon”, hape diari paduahon nunga di dok disi lam di papos
roha ni si Ester jolmanai paboa aha na naeng sipangidoon ni si Ester dang adong
be pangambati gabe so saut oloan ni raja i.
Patar ma hilalaonta hadirionni si
Ester, humolongan do ibana tu bangsona (Nasionalis) asa tu dirina. Tung
pe pardihuta ni raja (ratu) ibana, sangap/respect, jala unduk/attitude
do ibana tu tunggane dolina i ma raja Ahasweros. Ndada holan rupa ni Ester na
uli tus, dohot do donda ni rohana, alani dibagasan hasabaron, habisuhon
do ibana pasahathon pangidoanna dipanghilalaanna naung marsigorgor maradophon
tahi ni Haman i. Aut sura marroha (marhadirion) portibi ibana, nda boi
do guru lomona mangondolhon (memperdaya, ambil alih, take over) di
tunggane dolina i, isarani tading mamarenta, mamaksa lumobi molo apala ringkot
situtu tu dirina, horongna. Alai ndada pardihuta sisongoni si Ester, nang pe
pola dua hali dilean Ahasweros peluang (3:3,6).
Mansai dok do do tutu manuhuk ulaon
pajongjong hatigoran i manang manghatahon hatigoran i nang pe i ditongatonga ni
rumatangga isarani antara suami dan istri, tarlumobi ma i molo marpardomuan tu
jabatan manang panghobasion na berhubungan tu luar ni ruma tangga i sandiri.
Alai dung tangkas panggalangon na pinatupani si Ester, jala rajai pe sai
manulikiti na di rohani si Ester parnijabuna i; dihabaranihon si Ester ma
pasahat na marsigorgor na dirohana i alai dohot roha na serep (7:3), pabotohon
sangkap na jorbut sian si Haman, induk ni napaoso (Perdana Menteri) na
i, nanaeng maniaphon, mamunu jala mangagohot (7:3) bangso Jahudi sian saluhut
harajaon Parsi. Tarrimas ma raja i umbege, pola sanga ditadinghon inganan
panggalangan i laho tu porlak (taman), dung mijur rajai muse,
diparentahon ma si Harbona, manguhum Haman, induk ni naposo i gantungon di
tiang arga 50 asta timbona na binahenni si Haman sandiri tu si Mordahai hape
gabe tu dirina sandiri (7:7-10). Sai ditahi parjahat i do mangago hosani
partigor, alai diparengkeli Jahowa do tahina i, ujungna mangago hosana sandiri
(Psalm 37:12-13). Tangkas do uhumni Jahowa tu parjahat, jala
halalasniroha tu na daulat (Psalm 53:6-7).
Laos dipasuang raja i ma hadirionni
bangso Jahudi maringan disaluhut gonggomanni parsi marhite manongos bisoloit.
Las ni roha ni Bangso Jahudi dipanogunoguonni Tuhan (Providenta dei)
marhite Ester dohot Mordahai, dihalashon marhite ari rea Purim dihalashon
marhite las ni roha, panggalangon pola marsipiringan na maraleale marningot
pambahenanni Jahowa na so hasuhatan (9:19) siingoton sian sundut tu sundut.
Tangkas do jumpa di ngoluni Mordahai lumobi si Ester, hatanI Tuhan:”Ai na
marhamaolhon ngoluna, ngolu ni I do na mago sogot; alai na sumeahon ngoluna ala
ni Ahu, I do jumpangan ngolu sogot” (Mateus 10:39). “Ai sipaoruon do
ganup na patimbo dirina, alai sipatimboon do na paoru dirina” (Mateus
23:12). Amen.
Bahan Diskusi:
1) Ahado na boi
sitiruon sian si Ester songon sahalak: a) Parompuan (anakboru/gadis) b).
Pardihuta (wanita/istri pejabat) c).
Parbangsoon (Warga Negara)
2) Sasada ni si
Haman, alai tuk do ibana naeng mangago sada bangso (genosida), boi do
tarbayanghon hita pangontakna, holan 1% pe sian penduduk ni Indonesa on
marbangko Haman? Adong do rumangni genosida (Kejahatan sengaja dan
sistematis membantai secara massal) na taboto nuaeng di humaliangta?
Molo adong aha ma rumangna, jala aha do lombulombu
sipareahanta?
6. Marende BE No. 724:1 Tuhan Baen ma Ngolungkon
7. Tangiang sian na ro
8. Marende BE No. 207:1 Sai Tiop Ma
Tanganku
9. Tangiang sian na manjabui
10. P.Pelean huhut marende BE No. 697:1---- Molo Ho Do Huihuthon
11. Tangiang panutup
Pdt Rudi Mardimpos
Simaremare
Pdt
HKBP Resort Aek Kanopan
Tidak ada komentar:
Posting Komentar